به گزارش آفتاب صبح و به نقل از روابط عمومی تامین اجتماعی: معاون طب کار و کمیسیون‌های پزشکی اداره کل درمان مستقیم سازمان تامین اجتماعی با بیان این که رویکرد سازمان در سال‌های اخیر از پرداخت تعهدات به بیمه شدگان به سمت پیشگیری و حفظ سلامت افراد تغییر یافته است،گفت: تامین اجتماعی علاوه بر پرداخت غرامات و مستمری تعهد شده، دارای مسئولیت اجتماعی ایمنی کارگران و بیمه شدگان تحت تکفل است.
دکتر داریوش پناهی زاده به مناسبت روز جهانی ایمنی و سلامت کار، گفت: همان‌گونه که اتحادیه بین‌المللی تامین اجتماعی (ISSA)، ایفای نقش فعال در مقوله پیشگیری از حوادث را در کنگره جهانی ایمنی و بهداشت کار در سال ٢٠١٧ در دستور کار خویش قرار داده، سازمان تامین اجتماعی نیز در حوزه‌های مختلف مرتبط، ورود کرده است.
وی بهداشت حرفه‌ای را ترکیبی از علوم پزشکی و مهندسی برشمرد که از طریق آن عوامل زیان‌آور محیط کار شامل عوامل فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی، روانی- اجتماعی، مکانیکی و ارگونومیکی محیط کار شناسایی و کنترل می‌شود.
معاون طب کار و کمیسیون‌های پزشکی سازمان با بیان اینکه روز جهانی ایمنی و سلامت شغلی از ابعاد مختلف قابل بررسی است، اظهار کرد: سلامت شغلی از منظر پیشگیری از بیماری‌ها و عوارض ناشی از آن، تامین ایمنی و حفاظت فنی در محیط کار، تناسب شغل با شاغل یا وظیفه کاری با کاربر (ارگونومی)، جلوگیری از آلودگی‌های زیست محیطی و... دارای اهمیت و قابل بررسی است.
دکتر پناهی‌زاده تصریح کرد: در این راستا، می‌توان از مشاوره کارشناسان بهداشت حرفه‌ای از مرحله شکل‌گیری طرح مشاغل تا بهره‌برداری نهایی طرح، مدد جست.
وی با اشاره به پیوستگی و ارتباط منطقی بین حوزه‌های مختلف ایمنی، بهداشت و محیط زیست، افزود: امروزه در دنیا نظام مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE)، به عنوان یک مقوله جدید مطرح شده و این مبحث در صنایع و نیز مشاغل خدماتی مختلف مورد توجه بسیار جدی قرار گرفته است. اخیرا نیز سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO)، استاندارد جدید ایزو ٤٥٠٠١ را تدوین و منتشر کرده است که مربوط به مباحث ایمنی و بهداشت حرفه‌ای در محیط کار است.
مهمترین خدمات تامین اجتماعی در راستای سلامت شغلی
معاون طب کار و کمیسیون‌های پزشکی سازمان با اشاره به مهمترین اقدامات به عمل آمده از سوی سازمان در راستای اجرای قوانین تامین اجتماعی در زمینه توجه به سلامت کارگران، گفت: در این راستا، ساماندهی و پوشش فراگیر معاینات موضوع ماده ٩٠ قانون تامین اجتماعی- با صدور بخشنامه مشترک معاونت فنی و درآمد و معاونت درمان با عنوان «ضوابط اجرایی ماده ٩٠ قانون تامین اجتماعی» انجام شده است.
دکتر پناهی‌زاده انعقاد ٤٧٧ فقره تفاهم‌نامه با پزشکان دارای مجوز معاینات سلامت شغلی از سوی وزارت بهداشت در سراسر کشور را از دیگر اقدامات بیان کرد و افزود: همچنین استفاده از مشاوران بهداشت حرفه‌ای در کمیسیون‌های پزشکی بدوی و موارد تغییر شغل و حوادث ناشی از کار نیز انجام می‌شود.
وی اظهار کرد: فعال سازی و تقویت تیم‌های کارشناسی موضوع ذیل ماده ٩٠ قانون تامین اجتماعی- برای تعیین قصور کارفرمایان در صورت انجام ندادن معاینات بدو استخدام، انجام معاینات ادواری کارکنان سازمان و انجام معاینات بدو استخدام افراد جدید‌الاستخدام در سازمان نیز از دیگر اقدامات مهم این نهاد به شمار می‌رود.
هزینه‌های حوادث شغلی، مستقیم و غیر مستقیم است
معاون طب کار و کمیسیون‌های پزشکی سازمان هزینه‌های ناشی از حوادث را شامل دو بخش هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم دانست و گفت: هزینه‌های مستقیم شامل تخریب مواد و آسیب به تجهیزات، هزینه‌های بیمه‌ای و درمانی است و هزینه‌های غیرمستقیم یا پنهان نیز مواردی مانند اختلال در کار و فعالیت، بازآموزی کارگران جایگزین و کاهش کیفیت و بهره‌وری را در بر می‌گیرد.
دکتر پناهی‌زاده تصریح کرد: سازمان‌‌های بیمه‌گر به طور معمول هزینه‌های مستقیم را محاسبه می‌کنند و این هزینه‌ها برای سازمان تامین اجتماعی غرامت دستمزد ایام بیماری، غرامت نقص عضو مقطوع، از کار افتادگی جزئی، مستمری از کار افتادگی کلی و فوت ناشی از حوادث (ناشی و غیرناشی از کار) را شامل می‌شود.
سال ٩٤ معادل ٦٥٠٨ سال مشارکت اقتصادی از دست رفت
وی با اشاره به انجام پژوهش بر روی داده‌های حوادث شغلی در سال ٩٤ افزود: نتایج به دست آمده، بیانگر این است که سال‌های مشارکت اقتصادی از دست رفته از کار افتادگان و فوت شدگان در اثر حوادث شغلی بر حسب شاخص دالی در سال ٩٤ برای تعداد ٢٩٣ مورد فوت و از کار افتاده کلی، معادل ٦٥٠٨ سال بوده است.
معاون طب کار و کمیسیون‌های پزشکی سازمان گفت: سال‌های مشارکت اقتصادی از دست رفته، تعداد سال‌هایی است که فرد باید حق بیمه به سازمان پرداخت می‌کرد تا در دوران بازنشستگی، مستمری دریافت کند و سال‌های از دست رفته عمر یا سال‌های از دست رفته کاری طبق روش سازمان ANSI (موسسه ملی استاندارد آمریکا) معادل ٤٨١٣ سال برای سال ٩٤ بوده است.
دکتر پناهی‌زاده با تاکید براینکه در اثر حوادث، سالیانه خسارت هنگفتی بر پیکره اقتصاد کشور وارد می‌شود، اظهار داشت: این درحالی است که خسارات مستقیم بخش آشکار کوه یخی است و بخش غیرمستقیم و پنهان این کوه یخی چندین برابر است. زیرا هر حادثه‌ای که رخ می‌دهد، دارای تبعات گوناگون است. افزایش آسیب‌های اجتماعی، معلولیت‌ها، بیماری‌های اعصاب و روان، بیکاری، فقر و... می‌تواند از نتایج حاصل از حوادث باشد که با عدد و ارقام ریالی قابل محاسبه نیست.
وی تصریح کرد: بالا بودن حوادث ناشی از کار در کشور باعث می‌شود شاخص‌های مرتبط در مقایسه با کشورهای پیشرفته به شدت سقوط کند و در مجامع بین‌المللی برای کشور ما انعکاس نامناسبی داشته باشد.
نظارت مستمر کارشناسان بهداشت محیط و حرفه‌ای از مراکز سازمان
معاون طب کار و کمیسیون‌های پزشکی سازمان درخصوص اقدامات سازمان در زمینه تامین بهداشت برای کارکنان و مراجعه کننده‌ها به مراکز سازمان و نتایج سودمند آن، افزود: در این راستا در دو زمینه بهداشت حرفه‌ای و بهداشت محیط در بخش‌های درمانی و بیمه‌ای سازمان برنامه‌ریزی و نظارت داریم و برای تامین و حفظ بهداشت محیط به ویژه در مراکز درمانی بستری و سرپایی و نیز ارتقای وضعیت بهداشت محیط، اقدامات مختلفی به طور منظم انجام می‌شود.
دکتر پناهی‌زاده گفت: از جمله کارهای مهم، انجام بازدیدهای نظارتی مستمر و مدون کارشناسان بهداشت محیط و حرفه‌ای مراکز درمانی تابعه و ستاد مدیریت‌های درمان و ستاد مرکزی است. همچنین ارتقای هتلینگ مراکز درمانی بستری در چهار محور ساختمان و تاسیسات، تجهیزات پزشکی، رفاهی و بهداشت درحال انجام است و بخش اعظم آن نیز به پایان رسیده است.
وی تشکیل کمیته‌های بهداشت محیط، حفاظت فنی و بهداشت کار و کنترل عفونت در بیمارستان‌های ملکی سازمان و نیز ارائه راهکارهای مناسب در این کمیته‌ها را از دیگر اقدامات سازمان تامین اجتماعی در راستای ارتقای ایمنی و بهداشت برشمرد و افزود: همچنین تعیین رابطان بهداشتی در مراکز درمانی از دیگر کارهای ارزشمند این حوزه به شمار می‌رود.
معاون طب کار و کمیسیون‌های پزشکی سازمان دیگر اقدامات این نهاد را در این زمینه انجام اموری مانند ساماندهی و نظارت مستمر بر وضعیت بهداشتی آشپزخانه‌ها، پسماندها و پساب‌های بیمارستانی بیان کرد و گفت: از طرفی اجرای برنامه‌هایی مانند رعایت ملاحظات زیست محیطی در مراکز درمانی تابعه و انجام معاینات ادواری کارکنان سازمان به طور سالیانه از اموری است که در تحکیم ایمنی و سلامت، بسیار کارآمد بوده و نیز در جلب رضایت مراجعه کننده‌ها و بیمه شدگان نقش موثری داشته است.
راهکار و پیشنهاد برای کاهش حوادث شغلی
دکتر پناهی‌زاده با بیان اینکه هر حادثه‌ای دارای تبعات مختلف است، اظهار کرد: از دید کارشناسان، توجه به حوادث کوچک و جزئی و به اصطلاح شبه حوادث، دارای ارزشی همانند حوادث هستند. زیرا در صورت برنامه‌ریزی و ثبت این موارد، می‌توان از بروز حوادث بزرگ و حتی فجایع انسانی احتمالی جلوگیری کرد.
وی تصریح کرد: اگر به حوادث بزرگ دنیا مانند حادثه چرنوبیل، بوپال هند، قطار نیشابور و... نگاه کنیم، می‌بینیم گاهی به علت یک اشتباه ساده یا خطای انسانی، حوادث تکان دهنده اینچنینی رخ می‌دهد.
معاون طب کار و کمیسیون‌های پزشکی اداره کل درمان مستقیم سازمان تامین اجتماعی با ارائه چند توصیه برای پیشگری از حوادث، افزود: ترویج فرهنگ ایمنی در محیط کار و جامعه نقش بنیادی در این زمینه دارد. همچنین آموزش کارگران در زمینه مسائل ایمنی و بهداشت حرفه‌ای به ویژه برای مشاغل پرخطر نیز مهم است.
دکتر پناهی‌زاده سایر راهکارهای پیشگیری از حوادث را چنین برشمرد: ارتقای تکنولوژی و استفاده از تدابیر فنی و مهندسی- استفاده از لوازم حفاظت فردی متناسب با نوع خطر یا عامل زیان‌آور محیط کار بازنگری آئین نامه مشاغل سخت و زیان آور با نگاه به ایمن سازی و سالم سازی محیط کار استفاده از کارشناسان بهداشت حرفه‌ای سازمان در کمیته‌های تعیین مشاغل سخت و زیان آور- بازدیدهای مشترک با وزارت بهداشت و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از معادن و کارخانجات پر خطر.
وی گفت: سازمان تامین اجتماعی درحال برنامه ریزی و تعامل درون بخشی و برون بخشی حوزه‌های مختلف مرتبط با حوادث است. به این مناسبت، کارگروه تخصصی پیشگیری از حوادث شغلی با مشارکت سازمان تامین اجتماعی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و وزارت بهداشت تشکیل شده است.