الهام غفوری پیش از این در مصاحبهای اعلام کرده بود که محسن تنابنده داستان سریال را در سال ۹۳ نوشته است ولی به دلیل ضبط سریال «میکائیل» و همچینین ساخت فیلم «گینس» تولید سریال به تعویق افتاده است گویا قرار بوده است که این سریال برای پخش در باکس نوروزی ۹۵ تهیه و تولید شود که یکی دیگر از دلایل تعویق ساخت این سریال سرد بودن هوا در فصل زمستان و پراکندگی عوامل آن بوده است.
سیروس مقدم کارگردان سریال علی البدل نیر در مصاحبهای عنوان داشت که طرح این سریال توسط محسن تنابنده پیشنهاد شده بود و هفت قسمت آن به قلم احمد رفیعزاده به نگارش در آمده است همچنین وی از سفر به مناطق کویری تا شمال ایران توسط خودش به همراه آرزو غفوری (طراح صحنه) و محسن تنابنده جهت پیدا کردن لوکیشن مناسب برای این کار خبر داد و گفت: ما به دنبال لوکیشینی بودیم که برای این کار مناسب باشد، زیرا این کار بسیار پربازیگر است و باید جایی را انتخاب میکردیم که علاوه بر مناسب بودن با قصه بتوانیم بازیگران را هم در جای مناسبی اسکان دهیم، بنابراین جغرافیا برایمان بسیار مهم است.
این سریال مناسبتی به سرپرستی محسن تنابنده و با همان تیم قبلی پایتخت در لوکیشنهای جدیدتری ساخته خواهد شد زیرا قصه احتیاج به یک روستای کوچک دارد که باید کاملا دکور زده شود و در آن استخرهای آب ساخته شود و ساخت و ساز زیادی خواهد داشت. طرح جذاب سریال علی البدل او را به فرم جدید و تازه نویی در تلویزیون تبدیل خواهد کرد و به گفته کارگردان سریال به چندین اسپانسر جهت ساخت آن نیاز است.
الوند: مخاطب نباید از این کار توقع قهقهه داشته باشد
خشایار الوند نویسنده «علی البدل» درباره این سریال و شوخیهای آن بیان کرد که به دلیل فضای تازهای که این کار دارد هنوز خودش هم از اینکه این کار نتیجهاش چه خواهد شد دلهره دارد.
خشایار الوند با اشاره به حال و هوای سریال در حال ساخت «علی البدل» به کارگردانی سیروس مقدم که در یک روستا میگذرد ولی مردمانش لهجه ندارند، گفت: ما نمیخواستیم از شهر یا مکانی آدرس مشخصی بدهیم برای همین از لهجه پرهیز کردیم.
وی ادامه داد: معمولا یک لهجه روستایی کلیشهای در فیلم و سریالهای ما وجود دارد که البته بیشتر آهنگ است و ما آن را هم استفاده نکردیم چراکه همه بازیگران سریال باید بتوانند از همان آهنگ استفاده کنند تا کار یک دست باشد اما از آنجایی که سریال بازیگران زیادی داشت و عده زیادی هم نقشهای فرعی بازی میکردند این کار سخت بود، بنابراین همه به صورت معمولی و فارسی عادی صحبت میکنند.
الوند با اشاره به اینکه فضای داستان پرداخت مستقیمی دارد، عنوان کرد: فضای سریال روستایی در زمان حال و جغرافیای آن ایران است. ما در این کار بسیار رو برخورد کردیم و سعی کردیم مستقیم و صریح به امور اشاره کنیم که کسی برداشت خاصی نداشته باشد چراکه اگر مستقیما اشاره نکنید هرکسی برداشت خود را دارد و هر دیالوگ و موقعیت را به آنچه که خودش میخواهد نسبت میدهد.
نویسنده سریال «پایتخت» درباره طنازی این سریال نیز عنوان کرد: مخاطب نباید از این کار توقع قهقهه داشته باشد و بنای ما هم بر این نبود که چنین خندهای را دربیاوریم. «علی البدل» یک کار شیرین است و در مقایسه با «پایتخت» کمدی کمتر دارد اما این کمدی عمیقتر است.
الوند درباره داستان این سریال و ذهنیتی که درباره افراد علی البدل ایجاد میشود، گفت: علی البدل در این سریال اسم یک شخصیت است که احمد مهرانفر بازی میکند و در واقع قصه او تعریف میشود.
وی درباره اینکه چقدر این سریال میتواند کنایات سیاسی و اجتماعی داشته باشد، توضیح داد: داستان این سریال مصداق خیلی از مشاغل و موقعیت هاست و ما منظور خود را هر چه که بوده است به طور مستقیم بیان کردیم. مخاطب امروز هم آنقدر باهوش است که بتوان راحت با او حرف زد. به هر حال ما اکنون در دوره شفافیت هستیم و قصدی مبنی بر کنایی حرف زدن نداشتیم.
نویسنده مجموعه «شبهای برره» درباره اینکه امروزه بعضی طنزپردازان بیشتر شوخیهای خود را از شبکههای اجتماعی میگیرند و همان را به طور مستقیم در برنامهها و مجموعهها به کار میبرند، اظهار کرد: من تا وقتی که با مهران مدیری و یا دیگر کارگردانان کار میکردم هیچگاه چنین کاری نکردم و البته خدا را شکر استفاده از کامپیوتر را هم بلد نیستم و شبکههای اجتماعی هم کاربرد چندانی برایم ندارد. بنابراین بیشتر شوخیها را از کوچه و خیابان و از میان مردم دریافت میکنم.
وی ادامه داد: به نظرم عدهای ساختار یک شوخی و لطیفه را میگیرند و استفاده میکنند. با این حال من چندان فضای شبکههای اجتماعی را نمیشناسم و فکر میکنم شوخی اورجینال خیلی بهتر از شوخیهای موجود در این شبکه هاست. این فضاها فرد را در خودش محصور میکند و انگار بعضی فقط برای طرفداران خود مینویسند و فقط خودشان و دوستان پیرامونشان از شوخیهایشان لذت میبرند. جنس شوخیهای من خیابانیتر است و این مساله را ترجیح میدهم.
الوند درباره طنزپردازی در مجموعهها و اینکه کمدیها باید مخاطبان زیادی را در بر بگیرد، عنوان کرد: نویسنده کارهای تلویزیونی باید برای ۶۰ میلیون نفر کمدی و داستان بنویسد و این شوخیها به گونهای باشد که در نقاط مختلف ایران قابل فهم باشد و به آن بخندند و شخصی نباشد. بسیاری از شوخیهای شبکههای اجتماعی بازه زمانی و تاریخ مصرف دارد و از طرفی محدود به عده خاصی است.
این نویسنده مجموعههای کمدی درباره اینکه چرا امروز کمتر به سراغ طنزهای عبید زاکانی میرویم، گفت: ما و مردم همه سطحی شدهایم، پدیدههای تکنولوژیکی همه چیز را ساده فهم و سهل الوصول کرده است ولی من فکر میکنم خیلی از شوخیهای عبید زاکانی همچنان درخشان است و ما میتونیم فرم و شکل آن را به روز دربیاریم. به هر حال ما تنبل شدهایم و خیلی خود را به دردسر نمیاندازیم البته خیلی از همین شوخیهای شبکهها را هم خود طنزپردازان به راه انداختهاند و اینگونه نیست که از شبکهها کپی کنند اما بعد همان را هم برای مخاطب ۶۰ میلیونی استفاده میکنند.
وی در پایان درباره اینکه «علی البدل» چقدر میتواند با مخاطبش ارتباط برقرار کند، اظهار کرد: فضا در این کار خیلی متفاوت است و ما سعی کردیم به قصه تعریف شده نگاه تازهای داشته باشیم. با این حال کمی دلهره دارم چراکه «پایتخت» و کارهای مدیری تکلیفش مشخص بود ولی برای این اثر نگران هستم.
داستان سریال
داستان سریال در روستایی در اطراف همدان (روستای ورکانه) رقم میخورد که قصه طنز و متفاوتی خواهد داشت و داستان پایتخت را دنبال نمیکند؛ و سیروس مقدم درباره داستان سریال میگوید: «از اسم سریال کاملا مشخص است که داستان بر چه اساسی است. داستان در مورد افرادی است که حضور دارند اما حق رای ندارند. کسانی که در مجالس و شوراها اعضای علیالبدل هستند و در جریان همه امور قرار دارند اما حق رای ندارند.» طعنههای سیاسی در ایر اثر نیز مشابه پایتخت وجود دارد ولی طعنههای اجتماعی رنگ و لعاب بیشتری دارند که در داستان چند خانواده قصه ظهور و بروز میکنند.
بازیگران
محسن تنابنده. مهدی فخیمزاده، هادی کاظمی، گوهر خیراندیش، مهدی هاشمی، احمد مهرانفر، هومن حاجی عبداللهی، ناهید مسلمی، محمود جعفری، حسین محباهری، عزت الله رمضانی فر، مهسا باقری، هدیه آزاده، فرشته گلچین، میثم چگینی و فروغ قجابگلی بازیگران اصلی سریال هستند که به فراخور قصه بازیگران جدیدی به داستان اضافه خواهند شد.
عوامل پشت صحنه
الهام غفوری (تهیه کننده)، سیروس مقدم (کارگردان)، محسن تنابنده (سرپرست نویسندگان)، خشایار الوند (نویسنده)، مجید اسکندری (طراح گریم)، امیر پرتوزاده (مدیر صدابرداری)، فرشاد گلسفیدی (مدیر تصویربرداری)، افسر نجاتایمانی (طراح صحنه و لباس)، حسن وارسته (مشاور)
مژده نورالهیان