خاورمیانه بی ثبات یکی از بحرانی ترین لحظات خویش را پس از عقب نشینی امریکایی ها از عراق سپری می کند. نه به این خاطر که در سوریه، جنگ وارد مرحله تعیین برنده و بازنده شده است و نه به این خاطر که هیچ افقی برای پایان جنگ در یمن، در دسترس نیست؛ این ها فقط بخشی از کانون های بحرانی خاورمیانه هستند، کانون هایی که هر روز داغ تر می شوند.
به گزارش آفتاب صبح، حمیدرضا در عصر ایران نوشت: مهاجر خاورمیانه از چند سال گذشته، گرفتار جنگ است، جنگ هایی که بازیگران اصلی به طور نیابتی در آن مشارکت دارند. به عنوان مثال در سوریه، ایران به درخواست سوریه با همه اردوگاه خویش در این کشور خیمه زده است تا مانع از سقوط دمشق شود. ترکیه و قطر نیز از همان روز های آغاز بحران با سرمایه گذاری بر سقوط اسد و حمایت همه جانبه از گروه های مسلح، تلاش کردند تا بزرگترین تکه کیک سوریه را از آن خود کنند. برای عربستان نیز آنچه که مهم بود قطع کردن دست ایران از سوریه بود، مساله ای که از همان آغاز بحران سوریه، اسراییل با سعودی ها اتفاق نظر کامل دارد.
سرنگونی نظام سوریه هدفی بود که اسراییل از آغاز بحران به دنبال تحقق آن بود. آنها با حمایت کامل از گروه های مسلح در جنوب سوریه و پشتیبانی اطلاعاتی و تسلیحاتی از آنها دقیقا همان نقش ترکیه را در شمال سوریه ایفا می کردند. گزارش های متعددی وجود دارد که نشان می دهد اسراییل، پیش از آغاز هجوم جبهه النصره به مراکز ارتش سوریه در جنوب سوریه، این مراکز را با توپخانه های سنگین هدف قرار می دهد؛ در یک نمونه در اوایل نوامبر سال گذشته، هجوم جبهه النصره به منطقه حاضر در جنوب شرق سوریه با پشتیبانی توپخانه ای ارتش اسراییل همراه بود. مستندات تلویزیونی متعددی وجود دارد که نشان می دهد عناصر آسیب دیده جبهه النصره و داعش در بیمارستان های شمال فلسطین اشغالی تحت درمان قرار می گیرند.
خاورمیانه در انتظار جنگ؛ شلیک اول در جولان خواهد بود!
حملات هوایی متعدد اسراییل به مراکز ارتش سوریه نشان می دهد که آنها نیز همانند ترکیه یا ایران یکی از بازیگران اصلی جنگ سوریه هستند که با حمایت از طرفین درگیری در این جنگ حضور دارند.
در این حال نشانه های جدی وجود دارد که سال 2018 برای خاورمیانه، سال جنگ بازیگران اصلی است.
برخلاف تصور بسیاری که ترامپ را فردی غیر طبیعی می دانند باید گفت که رئیس جمهور امریکا به خوبی می داند که به دنبال چیست. او با صدور فرمان انتقال سفارت امریکا به قدس، این پیام را به خاورمیانه داد که واشنگتن به دنبال تغییر همه معادلات است. حتی اگر این تغییر به معنای ویران کردن طرح صلحی باشد که آمریکایی ها بنیانگذار آن هستند. بسیار تأمل برانگیز است که محمود عباس امروز اعلام می کند که آمریکا را به عنوان یک میانجی عادل در مذاکرات صلح به رسمیت نمی شناسد چرا که اساسا معماری این طرح، آمریکایی است و زمانی که کاخ سفید به این نتیجه رسید که طرح صلح خاورمیانه، اسراییل را از دشمن حکومت های عربی به دوست آنها تغییر داد، با شلیک به نقطه مرکزی یعنی قدس، به این طرح پایان داد.
اکنون زمان این است نسخه جدید آمریکایی ها برای خاورمیانه تجویز شود. طبیعی است که لازمه این امر تغییر وضعیت موجود است. بزرگترین مانع در برابر نسخه آمریکایی ها، اردوگاه ایران است. به اعتقاد واشنگتن، تهران پا را فراتر از حدود خود گذاشته است. بنابراین اولویت آمریکایی ها، محدود کردن نفوذ ایران در خاورمیانه است که از تهران تا بیروت گسترش یافته است.
در این گستره نفوذ، نقاطی وجود دارد که از دیدگاه آمریکایی ها حضور ایران در آنها به هیچ وجه قابل قبول نیست. محور ایران در حال حاضر کنترل گذرگاه مرزی اصلی بین عراق و سوریه یعنی قائم-ابوکمال را در اختیار دارد گذرگاهی که به معنای اتصال زمینی تهران-بیروت است. اتاق عملیات امریکایی ها در تنف واقع در شرق سوریه، تلاش زیادی کرد که مانع از کنترل این گذرگاه توسط محور ایران شود، تلاشی که در نهایت با شکست مواجه شد. اما خطر در این نقطه کماکان وجود دارد. نیروهای وابسته به داعش در این منطقه به شرق فرات عقب نشینی کردند، جایی که در کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه(کردها) تحت حمایت امریکا قرار دارد.
حساس ترین منطقه ای که حضور اردوگاه ایران در آنجا برای اسراییل به عنوان یک تهدید جدی تلقی می شود، منطقه جولان واقع در جنوب غرب دمشق است. ارتفاعات جولان از شمال غرب به لبنان از جنوب به اردن و از غرب به سمت اسرائیل امتداد یافته است. ارتش سوریه و متحدین اش در هفته های اخیر توانستند کنترل منطقه بیت جن واقع در منطقه کوهستانی جبل الشیخ در مجاورت ارتفاعات جولان را در اختیار بگیرند و اکنون تلاش می کنند تا با پیشروی به سمت جنوب، کنترل مناطق مرزی با فلسطین اشغالی را در اختیار بگیرند. موضوعی که برای آمریکایی ها و اسراییل به هیچ عنوان قابل قبول نیست.
رنگ قرمز: ارتش سوریه و متحدین-رنگ سبز: جبهه النصره-رنگ آبی: ارتفاعات اشغالی جولان
آلیکس فیشمان تحلیلگر روزنامه یودیوت آهارونوت چندی پیش در مقاله ای اظهار داشت که اسراییل به حزب الله درباره تقویت مراکز خود در جولان، هشدار داده است که این امر می تواند منجر به آغاز جنگ در جنوب لبنان شود.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل اخیرا اظهار داشت که سوریه باید جولان را فراموش کند و این یعنی این منطقه در کانون درگیری باقی خواهد ماند. وی اعلام کرد که اجازه نخواهد داد ایران، حضور خویش را در این منطقه تقویت کند.
آویگیدور لیبرمن، وزیر دفاع اسراییل نیز اظهار داشته است که اسراییل خود را برای جنگ آماده می کند؛ مساله ای که سید حسن نصرالله، دبیر کل حزب الله لبنان نیز در مصاحبه با شبکه خبری المیادین آن را بطور ضمنی تایید کرد.
از سوی دیگر امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه نیز اظهار داشت که تدوام مواضع امریکا، عربستان و اسراییل علیه ایران، منطقه را وارد یک جنگ جدید خواهد کرد.
از دیدگاه تهران سیگنال هایی که از واشنگتن ارسال می شود هیچ نشانی از کاهش تنش و یا حداقل مدیریت آن ندارد. ایرانی ها معتقدند که امریکایی ها به توافقات گذشته پایبند نیستند. به غیر از توافق هسته ای که یک توافق جهانی است و دولت جدید امریکا، هر روز یک سنگ جدید در برابر آن می اندازد، امریکایی ها نشان داده اند که به توافقات منطقه ای نیز پایبند نیستند، از جمله، زمانی که جان کری در اواخر ریاست جمهوری اوباما موافقت آمریکا با طرح پیشنهادی فرستاده سازمان ملل در یمن که با توافق طرف های تاثیر گذار تهیه شده بود را اعلام کرد، شرایط برای حل بحران یمن و پایان جنگ کاملا مهیا شده بود. یک هفته بعد امریکایی ها به فرستاده ویژه ابلاغ کردند که امریکایی ها این طرح را نمی پذیرند!
با این روند، به نظر می رسد ریلی که در حال حاضر قطار تحولات خاورمیانه بر روی آن حرکت می کند ناگزیر در ایستگاه جنگ توقف خواهد کرد. جنگی که هر چند دامنه آن در قالب قواعد درگیری تعیین می شود اما همه نشانه ها حاکی از آن است که آغازگر این جنگ، اسراییل و مکان آن جولان خواهد بود.
ترامپ با زدن تیر خلاص به طرح صلح خاورمیانه نشان داد که می خواهد این خاورمیانه را تغییر دهد. اگر آنها جنگ را ابزاری برای تغییر خاورمیانه انتخاب کنند، شراره های آن محدود به جولان نخواهد شد. قرار نیست دامنه این جنگ به خلیج فارس برسد اما آنچه اسراییل باید درباره آن تصمیم نهایی بگیرد، شلیک به لبنان است؛ شلیکی که دروازه های جهنم را خواهد گشود؛ تابستان 2018 را بخاطر بسپارید!