استان کرمان از این منظر که میتواند یک نمونه برای حضور بخش خصوصی و نیمه دولتی در توسعه یک استان باشد تجربه خوبی خواهد بود برای استانهایی که پس از این و انشالله با تصویب لایحه دولت برای ایجاد مناطق جدید در برخی استانها به جمع مناطقی میپیوندند که سرمایهگذاران خواهان سرمایهگذاری در آن هستند.
استانهایی چون کردستان؛ سیستان و بلوچستان؛ اردبیل؛ ایلام و ... . این استانها میتوانند به موفقیت دیگر استانهای کشور برسند اگر از موقعیت مرزی بودن خود و منطقه آزاد برای توسعه استفاده کنند. در ادامه؛ و برای اینکه نمونهای عنوان شود از استان پایلوت اقتصاد مقاومتی؛ متن گفتگوی «آفتاب صبح» با استاندار کرمان را میخوانید:
اقتصاد مقاومتی در استان کرمان چگونه و بر چه مبنایی پیادهسازی شده است؟
سیستم توسعه که در دولتهای قبل به صورت سنت درآمده به این صورت است که دولتها فکر میکنند که باید توسعه را خودشان انجام دهند در حالی که خودشان «ابزار» توسعه هستند. چند وقت پیش که بحث توسعه اقتصادی استان کرمان مطرح شد چگونگی رسیدن به توسعه پایدار نیز مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت، و بعد این بحث مطرح شد که یک شهرستان را به عنوان پایلوت به بخش غیر دولتی بدهیم که فعالیتش را شروع کند و بخشی از مسئولیتهای اقتصادی را بر عهده گیرد، خوشبختانه بعد از گفتگوهای مفصل ایدهای به بنیاد مستضعفان پیشنهاد شد. در این ایده ما گفتیم شما بیایید این «قلعهگنج» ما را تحویل بگیرید و مدیریت کنید و مردم در رنج را نجات بدهید. دولت هم به شما کمک میکند و در چارچوب سیاستهای چشم انداز از هیچ تلاشی مضایقه نمیکند. در نهایت آقای سعیدیکیا این پیشنهاد را پذیرفت که بیاید و در قلعه گنج مستقر شود و مدیریت توسعه منطقه را در دست بگیرد. مهرماه گذشته قراردادی با ایشان منعقد شد. فعالیتهای گستردهای ایشان در منطقه آغاز کرده و در حال حاضر هم ادامه دارد. با توجه به موفقیت این فعالیتها، به الگویی تبدیل شد که ما بتوانیم از آن در جاهای دیگر هم استفاده کنیم. موفقیتهای این طرح آنقدر خوب بود و آنقدر دقیق و کارشناسی و همه جانبه بود که تصمیم گرفتیم این طرح را به کل استان کرمان تعمیم دهیم. روز اول هم قرار بر این بود که ما در یک گوشهای کار را آغاز کنیم و بعد از این که مشکلاتش شناسایی شد و همه را رفع و رجوع کردیم آن را در جاهای دیگر هم پیادهسازی کنیم. بعد از این که استان کرمان به همراه دو استان دیگر(لرستان و آذربایجان شرقی) به عنوان پایلوت انتخاب شدند و آقای رییس جمهور در سفر استانی آن را اعلام عمومی کردند، دیدیم در حوزه اقتصاد مقاومتی بهترین کار همین است، یعنی طبق فرمایشات مقام معظم رهبری به شکلی دقیق مردمی کردن اقتصاد است و تجربه قلعه گنج یک الگوی خوب در این حوزه است.
آیا برای اجرای این طرح در استان اولویتبندی هم شد یا این که در تمام قسمتهای استان همزمان این طرح پیاده شد؟
بله البته که اولویتبندی صورت پذیرفت. ما آمدیم استان کرمان را با توجه به همگن بودن مسائل فرهنگی و اقتصادی به هشت حوزه اقتصادی و جغرافیایی تقسیم کردیم و تجربه قلعهگنج را به جاهای دیگر تعمیم دادیم. این امر در حوزه مدیریت کشوری سیستم جدیدیست که تا کنون در جاهای دیگر تجربه نشده است.
منطقه یک: رودبار جنوب، فاریاب،کهنوج، منوجان، قلعهگنج؛ این منطقه به بنیاد مستضعفان تحویل شده که البته ناحیه رودبار جنوب قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا واگذار شد. منطقه دو: جیرفت و عنبر آباد است که به اتاق بازرگانی سپرده شده؛ منطقه سه: ریگان، بم، نرماشیر و فهرج است که به کرمانموتور سپرده شده؛ منطقه چهار: بافت، رابر، ارزوئیه که رابر به استراتوس و بانک اقتصاد نوین و بافت و ارزوئیه به بانک گردشگری سپرده شده است. منطقه پنج: کوهبنان، راور و زرند است که به شرکت میدکو واگذار شده؛ منطقه شش: رفسنجان، انارک و شهربابک است که به صنایع ملی مس سپرده شده و منطقه هفت و هشت به ترتیب: سیرجان و بردسیر؛ کرمان که دو شهرستان اول به گلگهر و بعدی به ماهان سپرده شده است.
در واقع در حال حاضر شرکتهای توسعهگرا مسئولت توسعه اقتصاد مقاومتی استان کرمان را بر عهده دارند. اینها هر کدام وظایفی دارند که هیچ کدام تحکمی نیست و مشتاقانه پای کار آمدهاند. البته وظایفی برایشان پیشبینی شده که در حوزه شناخت ظرفیتها، توانمندسازی مردم، توسعه روستایی و خلق درآمد و ثروت است. در اصل ما آمدهایم مسئولیت را ار استان تقسیم کردهایم.
نقش شما بهعنوان نماینده دولت در استان در این طرح چه بوده است؟
حمایت؛ تمام دستگاههای اجرایی در خدمت این تقسیمبندی هستند. همه اینها مشاور میگیرند و به کار خود میپردازند. به دلیل گستردگی کار در هر کجا نمونههایی را آغاز کردهایم. ما در استان کرمان مناطق جغرافیایی و نواحی اقتصادی داریم؛ یعنی منطقه اقتصادی و ناحیه اقتصادی. به این معنا که در منطقه شرق کرمان اگر برنامهای باشد ما از ناحیه یک «ریگان» شروع میکنیم همینطور که از منطقه جنوب از قلعه گنج آغاز کردیم. در هر منطقه از ناحیه مشخصی و با برنامه آغاز میکنیم. نقش دولت هم در این طرح بیشتر نظارتی است.
امنیت یکی از موضوعاتی است که هم در مناطق مرزی و هم در برخی استانها از جمله کرمان بسیار مورد توجه است؛ این تقسیمبندی چقدر امنیتافزایی کرده است؟
در این الگو که طرحی 5 ساله است همه کسانی که مسئولیت پذیرفتهاند در راستای مسئولیت اجتماعی و فرهنگیشان بوده. اگر این طرح به خوبی اجرا شود و در تمام نقاط استان پیادهسازی شود امنیت هم به همراه خواهد داشت. امنیت، اقتصاد و فرهنگ سه حلقه متصل به هم هستند و جدا جدا امکانپذیر نیستند. همین قلعهگنج یکی از ناامنترین مناطق جنوبی کرمان بود اما با اجرای این طرح بهبود خوبی از نظر امنیتی داشته است. در استان کرمان شاخصههای امنیتی بسیار بالاست و در این ارتقای امنیتی همه روسای قبایل و طوایف دخیل بودند. الان در منطقه رودبار، قلعه گنج را الگو قرار دادهاند. طی قراردادی آقای رحمانی فضلی وزیر محترم کشور به عنوان مسئول پایلوت در استان انتخاب شدهاند، همچنین آقای پور محمودی و امیدی هم معین و کمک کننده هستند. کار آغاز شده است و نزدیک یک ماه است که جلسات اقتصاد مقاومتی را در منطقه میگذاریم و دولت فقط پشتیبان، تسهیلکننده و حمایتگرانه موارد را نظارت و کنترل میکند.
آیا چنین برنامهای را در سایر استانها میشود اجرایی کرد؛ البته منوط به اینکه بخش خصوصی توانمند در آن استان وجود داشته باشد.
بله ببینید؛ در زمینه اقتصاد مقاومتی اگر دولت بخواهد به یکسری تمرین آزموده شده که خوب جواب داده اشاره کند در همین سه استان لرستان، آذربایجان شرقی و کرمان خواهد بود. حالا آن دو استان دیگر یکجور الگو برای خود دنبال کردهاند و در استان کرمان هم ما یکجور الگو را دنبال میکنیم. ما بخشی از اقتصاد را به این شرکتها واگذار کردهایم، خوشبختانه این طرح در جلسه بیستم اقتصاد مقاومتی کشور که توسط معاون اول تشکیل شد، مورد توجه قرار گرفت و خواستهاند گزارش این الگو را بفرستیم ستاد اقتصاد مقاومتی که بهعنوان تجربهای موفق در جاهای دیگر هم بتواند اجرا شود. الان در کرمان نگاه ما این است که تمام ظرفیت غیردولتی را آزاد کنیم؛ اگر این کار را بکنیم میتوانیم ادعا کنیم که مفید بودهایم.
چقدر در این امر حضور مردم موثر است؟
بسیار زیاد. ببینید سران قبایل در رودبار جنوب با کسی که میخواهد توسعه آنجا را عملیاتی کند (سردار عبادالله عبداللهی فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء) جلسه بیعت دارند. در کل باید در طرح توسعه پایدار در هر منطقهای مردم را دخیل کنیم. در استان کرمان سالانه 1800میلیارد تومان یارانه توزیع میشود و اگر این شرکتها بتوانند 10درصد آن را هم جذب کنند میشود 180میلیارد تومان که حدود هفتاد تا هشتاد درصد بودجه عمرانی استان کرمان است.گام به گام باید اعتماد مردم را جذب کرد و در این میان فرمانداران و ائمه محترم جمعه و در کل مثلث توسعه اقتصادی در خدمت این شرکتها هستند و به آنها کمک میکنند تا با توجه به امکاناتی که دارند نتیجه مطلوب بگیرند.
تا چه میزان مشارکت دادن تفکر اقتصادی بخش خصوصی در اداره کشور مهم است؟
مشارکت دادن تفکر بخش خصوصی در اقتصاد و اداره امور کشور بسیار مهم است. مشارکت دادن مردم با واسطه این شرکتها میتواند بسیاری از عواقب روانی را نیز از بین ببرد.
ما امروز پولی به منطقه نبردیم؛ فقط با مدیریت بخش غیر دولتی کار توسعه را انجام دادیم. سران قبایل در رودبار جنوب میگویند ما امکانات و نیروی انسانی داریم؛ شما فقط بیایید ما را مدیریت کنید همین. حالا اگر این مسئله را میخواستیم از طریق دولت پیگیری کنیم چقدر طول میکشید؟ ما تا کی میخواهیم این وضع را ادامه دهیم؟ امثال این قلعه گنجیها در کشور زیادند و باید همه را سروسامان داد و به نحو شایسته مدیریت کرد.
لینک صفحه گفتگو با استاندار کرمان در ماهنامه «آفتاب صبح»
http://www.aftabesobhonline.ir/fa/newspaper/8#page/165