به گزارش آفتاب صبح و به نقل از دانشنامه طبس گلشن، راه اندازی اولین اقامتگاههای بوم گردی استان در روستاهای تاریخی حلوان  ؛ پیرحاجات  ؛ اصفهک شهرستان طبس توسط میراث فرهنگی شهرستان طبس در حال انجام است .  احیای بافت تاریخی و سنتی در این روستا های کهن باعث جذب گردشگر و  منجر به اقامت همراه با آرامش  در یک فضای کاملا تاریخی خواهد شد .

ضمن اینکه گردشگران  خارجی با توجه به سادگی و بی آلایش این اقامتگاه ها  و همچنین دور شدن از فضای پر هیاهوی شهر  مشتاقانه دنبال این گونه فضاها هستند تا جاییکه در برخی مناطق شناخته شده ؛ از قبل رزرو شده است  و  پیش بینی درآمد ناشی از آن  در چند سال آینده  ؛ از هتل های پر تجمل در این مناطق پیشی خواهد گرفت ؛ که  آن نیز نوید احیای روستا ها  و بازگشت زندگی در این مناطق می باشد .

گردشگری فرصت‌های بسیاری را برای کسب و کارهای کوچک خانوادگی ایجاد می‌کند که بیشتر آن‌ها، روابط مستقیم و متقابل میزبان و مهمان را در خانه و املاک خانواده گردشگرپذیر در بردارند. این حضور و مشارکت از سوی خانواده، برای تجربه و رضایت گردشگر و همچنین برای توسعه پایدار مقصد و جامعه محلی، امری بسیار حیاتی است.  یکی از کسب و کارهای کوچک گردشگری که از سا ل ۱۹۹۴ میلادی به جهانیان معرفی شده و در چند سال گذشته در ایران به شدت در حال توسعه است، ایجاد و توسعه اقامتگاه‌های بوم‌گردی است.
بر اساس اولین تعریف رسمی در سال ۲۰۰۲میلادی، اقامتگاه بومی یا اکولوژ امکانات اقامتگاهی گردشگری است که به معیارهای زیر پایبند است :

• حفاظت از محیط طبیعی و فرهنگی پیرامون؛
• ایجاد کمترین اثر بر محیط طبیعی اطراف اقامتگاه در هنگام ساخت آن؛
• استفاده از معماری و مصالح بومی و داشتن بافت فرهنگی و فیزیکی خاص با توجه و هم آهنگ با فرم، منظره و رنگ محیط؛
• استفاده از سیستم‌های آب‌رسانی پایدار و کاهش مصرف آب؛
• به کارگیری روش‌هایی برای بازیافت زباله‌های خشک و دفع دیگر انواع زباله بدون آسیب رسانی به محیط؛
• استفاده از انرژی‌های پایدار به روش های سنتی و  به کار گیری انرژی‌های نو با استفاده از وسایل مدرن؛
• کار گروهی همراه با به کارگیری جامعه محلی؛
• ارائه کارگاه‌ها و برنامه‌های آموزشی ویژه کارکنان، گردشگران و مالکان اقامتگاه ها درباره چگونگی حفاظت و برخورد با محیط طبیعی و فرهنگی پیرامون؛

این اقامتگاه‌ها تنها جنبه اقامتی ندارند؛ بلکه در آن فعالیت‌های مختلفی مانند ارائه غذا و نوشیدنی بومی، ساخت، آموزش و فروش صنایع دستی محلی، اجرای نمایش و موسیقی سنتی، برگزاری رویدادهای و فعالیت‌های بوم‌گردی وجود دارد. برخی ارزش‌های هسته‌ای و مشترک اعضای این شبکه عبارت‌ است از:
·     انتخاب خانه‌ای بومی، مرمت و سکونت در آن؛
·     استفاده از معماری داخلی ساده محلی؛
·     پذیرایی با غذا و خوراک‌های بومی؛
·     مشارکت جوامع محلی در فعالیت‌ها؛
·     احترام و زنده نگه داشتن فرهنگ و آیین‌های سنتی منطقه؛
·     معرفی هنرها و صنایع خاص منطقه؛
·     معرفی موسیقی محلی ایرانی.
این شیوه مهمان‌پذیری، حفاظت منابع و توسعه و بهره‌برداری پایدار از جاذبه‌های طبیعی را در کنار ایجاد درآمد مکمل و مشارکت جامعه محلی در فعالیت‌های گردشگری ایجاد کرده و از مهاجرت جلوگیری می‌نماید. همچنین امکان سفر با هزینه‌ مناسب در محیطی آرام ضمن آشنایی با ارزش‌های بومی فراهم می‌نماید.