آفتاب صبح - امير بختياريان
عبارت: سازمان‌هاي غير دولتي موسوم به سمن‌ها معاف از ماليات‌ند. علت آن هم روشن است. سمن نهادي اجتماعي‌ست كه با هدف كسب درامد راه‌اندازي نمي‌شود. سمن‌ها نهادهايي براي حل مسائل اجتماعي به شمار مي‌آيند و بر خلاف موسسات اقتصادي، بنياد تشكيل آنها سرمايه نيست. آن‌چه به سمن‌ها هويت مي‌بخشد كار داوطلبانه است. بر خلاف بنگاه اقتصادي كه با هدف كسب سود تاسيس مي‌شود هدف تاسيس يك سمن نمي‌تواند كسب سود باشد. سمن نهادي‌ست براي حل مشكلات اجتماعي كه از پول به عنوان ابزاري براي رسيدن به اين هدف بهره مي‌گيرد. متاسفانه در ايران و همدان اين موضوع براي بسياري از سمن‌ها امر پذيرفته شده‌اي به حساب نمي‌‌آيد. موسسين، سمن را جايي براي اشتغال و كسب درامد تصور مي‌كنند و با اين‌كه در عمل نگاهي اقتصادي دارند با تنظيم ويتريني اجتماعي تلاش مي‌كنند هويتي جعلي براي خود دست و پا كنند. اين مشكل ناشي از مسائل مختلفي‌ست. يكي اين‌كه بيكاري، افراد جوياي كار را ترغيب به تاسيس سمن براي اشتغال و كسب درامد مي‌كند. عنصر مهم‌تر ضعف نظارت است. چه نظارت توسط خود سمن‌ها و چه نظارت دولت. بخش دولتي در عمل با سوءظن به سمن‌ها مي‌نگرد و اساسا تا جاي ممكن تمايلي به تاسيس اين نهادها ندارد. نهاد ناظر مالياتي هم اين موسسات را جدي نمي گيرد و توجهب به آنها نمي‌كند. اساسا انديشه به‌هنجارسازي سمن‌ها از طريق حسابرسي مالياتي فعلا محلي از اعراب ندارد.
در اين ميان نظارت سمن‌ها بر عملكرد خودشان امر مهم اما به فراموشي سپرده شده‌اي‌ست. سمن‌ها خودشان بايد از اين نهاد نوپا پاسداري كنند. مسائل و مشكلات ريز و درشت جامعه ايران به حدي‌ست كه تنها با حضور پررنگ و موثر سمن‌ها مي‌توان به حل آن اميدوار بود. براي اين‌كه سمن‌ها از دست‌اندازي دكان‌داران و افرادي كه بيش از دغدغه اجتماعي دغدغه تجارت دارند در امان باشد بايد خود سمن‌ها با جديت و وسواس بر عملكرد همراهان خود نظارت كنند. در واقع همچنان‌كه نهادهاي صنفي وظيفه نظارت و پالايش عملكرد فعالان اقتصادي را بر عهده دارند نهادهايي مشابه و برامده از سمن‌ها بايد همين وظيفه را بر عهده گرفته و با سرسختي نگذارند سمن دكاني براي تاجران شود. اگر اين نظارت عملي نشود سمن‌ها به تدريج از درون تهي شده و انديشه حل مسائل و مشكلات اجتماعي توسط آنها به صورتي جدي زير سوال مي‌رود. بنابراين نظارت درون‌سازماني بر سمن‌ها امري اصولي و حياتي براي تداوم فعاليت اين نهادها در جامعه است. كاري كه در همدان توسط سمن‌ها جدي انگاشته نشده است.