«شما نميتوانيد راي خود را از ٢٤ ميليون نفر بگيريد و حرف آن ١٦ ميليون نفر را عمل كنيد». اين را عبدالله نوري خطاب به حسن روحاني گفته است. درست در روزهايي كه اخبار منتشر شده از كابينه احتمالي دوازدهم از نگاه عموم اصلاحطلبان نگرانكننده است». نگرانياي كه شايد درست يا نادرست بودن آن شش روز ديگر و زماني كه حسن روحاني ليست وزراي پيشنهادياش را به مجلس ميبرد روشن شود اما اصلاحطلبان و پايگاه راي او نگران هستند.
به گزارش آفتاب صبح و به نقل از روز نو، عبدالله نوري تاكيد دارد كه اين نگراني از جنس سهمخواهي نيست و ميگويد كه «اصلاحطلبان نسبت به انحراف و فاصله گرفتن دولت از خواست و نظر اكثريت مردم حساس هستند و پيگيري وعدههاي داده شده را وظيفه خود ميدانند.» او اما براي اصلاحطلبان يك توصيه مهم دارد، ميگويد: «اصلاحطلبان نبايد با ايشان رودربايستي داشته باشند. بايد صريح و منطقي و البته محترمانه سخن بگويند و هر نكتهاي را كه لازم باشد، در راستاي مصالح كشور و خود ايشان بيان كنند.» او اما در شرايطي كه خيليها از محدوديتهاي روحاني براي تشكيل كابينه، انتخاب زنان يا استفاده از اهل سنت سخن ميگويند خطاب به روحاني هشدار ميدهد كه: «بلافاصله به اين بينديشيد كه جامعه و بدنه اجتماعي كه پشتيبانان واقعي شما در شرايط حساس به ويژه در انتخابات بودهاند هم، درحال نگاه كردن به شما و عملكردتان هستند.» توصيهها، هشدارها و اتمامحجتهاي عبدالله نوري در ديدار با اعضاي شوراي مركزي و شوراي عمومي انجمن اسلامي دانشجويان دانشگاه تهران و علوم پزشكي مطرح شده بود. ديداري با محوريت كابينه و ابراز نگراني عبدالله نوري از وضعيت محصوران.
وزير بهداشت هم از وضعيت محصوران نگران است اظهارات ابتدايي عبدالله نوري در اين مراسم اشاره به وضعيت محصوران بوده است. او در اين اظهارات ضمن انتقاد از ادامه وضعيت حصر، اين موضوع را به زيان كشور و نظام دانست و در پاسخ به سوالات دانشجويان درباره آخرين اخبار از وضعيت محصورين، گفت: «بنده در روزهاي گذشته با سركار خانم كوكب موسوي تماس تلفني داشتم. ايشان از وضعيت آقاي موسوي بسيار نگران بود. وي ميگفت به جز ملاقات روزهاي سهشنبه، هيچ تماس ديگري نداريم و از وضعيت ايشان بياطلاع هستيم. اين در حالي است كه وقتي من در زندان بودم، زندانيان، روزانه چند دقيقه اجازه تماس تلفني با منزل را داشتند.» عبداللهنوري همچنين با بيان اينكه «در تماس تلفني با همسر آقاي كروبي، ايشان از نتيجه عمل اخير آقاي كروبي ابراز رضايت كردند، ولي نسبت به لزوم مراقبتهاي ويژه از ايشان تاكيد داشت»، گفت: «من اخيرا با آقاي دكتر هاشمي، وزير محترم بهداشت هم در خصوص وضعيت سلامتي عزيزان در حصر صحبت كردم و ايشان هم نسبت به وضع سلامتي آنها با توجه به سن آقايان موسوي و كروبي و خانم رهنورد و نيز شرايطي كه در آن قرار دارند، اظهار نگراني ميكرد.»
دلسوزان و نجيبان با محدوديت مواجه شدهاند عبدالله نوري در ادامه با بيان اينكه «برخي افراد بعد از چندين روز زندان رفتن، آنگونه حق به جانب برخورد ميكنند و آزاد هستند –البته از زنداني شدن افراد خوشنود نميشويم- ولي كساني كه قبل و بعد از انقلاب براي اين نظام و كشور فداكاري كردهاند و دلسوز و نجيب هستند، اينگونه با محدوديت مواجه شده اند» گفت: «براي من روشن نيست از حصر اين عزيزان چه نفعي عايد كسي ميشود؟ از سال ٨٨ تا امروز، از تريبونهاي گوناگون در جهت تخريب اين شخصيتها از هيچ كوششي فروگذار نشد اما بازهم در انتخابات امسال، مردم فرياد زدند كه از علاقه آنها نسبت به شخصيتهاي محبوبشان، با هيچ ترفندي كاسته نميشود، ولي متاسفانه گويا قرار نيست اين صدا شنيده شود». او در ادامه افزود «در شرايط كنوني تنها راه مقابله با تهديدهاي روزافزوني كه از سوي امريكا و اسراييل و ديگر متحدان منطقهاي آنها متوجه جمهوري اسلامي است، افزايش سطح مشروعيت نظام از راه همراهي با خواست اكثريت است و در اين راستا رفع حصر از اين بزرگواران در اولويت قرار دارد.»
متناسب با امكانات مطالبه كنيم مطالبات دانشجويان از حسن روحاني موضوع ديگري بود كه مورد اشاره عبدالله نوري قرار گرفت و او در اين مورد توصيههايي به دانشجويان داشت. او گفت: «بهتر است مطالبات خود و مردم را متناسب با امكانات موجود طرح كنيم تا موجب يأس و سرخوردگي نشود.» عبدالله نوري با بيان اينكه «هنوز دو ماه از انتخابات نگذشته و به زمان تنفيذ و تحليف نرسيدهايم شاهد فشارهاي همهجانبهاي پيرامون برجام و قراردادهاي خارجي هستيم»، در ادامه هشدار مهمتري هم داشت و افزود: «بايد بپذيريم كه جريان مقابل كه در انتخابات موفقيت به دست نياورد در ساختار حكومت از امكانات و قدرت بالايي برخوردار است.»
روحاني اهل سنت را ناديده نگيرد
اين روزها مطالبات از حسن روحاني يك محل مشخص دارد و آن كابينهاي است كه رييسجمهور روز شنبه به مجلس معرفي ميكند. عبدالله نوري هم در اين مورد و در مورد بحث حضور زنان و اهل سنت و محدوديتهاي احتمالي در اين مورد توصيههايي به حسن روحاني كرد. عبدالله نوري در ادامه و در پاسخ به مطالبات مطرح شده براي پررنگ شدن نقش زنان و اقوام و مذاهب در كابينه خطاب به دانشجويان گفت: «شما ميدانيد كه در هيات رييسه مجلس سال گذشته يك نفر از اهل تسنن حضور داشت كه امسال او هم حذف شد و به زنان هم براي هيات رييسه راي ندادند. ليكن من معتقدم وقتي اهل سنت يكپارچه به آقاي روحاني راي دادهاند، ايشان نبايد به خاطر حرف فلان فرد يا جرياني كه احتمالا به ايشان راي هم نداده است، اهل سنت را ناديده بگيرد. اين موضوع درباره زنان هم صدق ميكند كه اكثريت آنها با حضور چشمگير خود در عرصه انتخابات با اميد و آيندهنگري به آقاي روحاني راي دادهاند، نبايد اين نيروي موثر و هوشيار ناديده گرفته شود. البته، جريان اصلاحات مشكلات بر سر راه آقاي روحاني را هم بايد بداند كه ميداند.»
اخبار كابينه نگرانكننده است
عبدالله نوري در ادامه تصريح كرد: «با وجود همه محدوديتها، ما نميتوانيم تحقق صددرصدي مطالبات ايام انتخابات را از دولت آقاي روحاني انتظار داشته باشيم، اما اميدواريم كه دولت در راستاي تحقق وعدههايش همه توان خود را به كار برد.» او در ادامه تاكيد كرد: «اخباري كه از قابليت و توانمندي بخشي از تركيب كابينه پيشنهادي به گوش ميرسد چنانچه صحت داشته باشد نگرانكننده است. البته براي اصلاحطلبان مطالبات و عملكرد مهم است و نه گفتار درماني و نه حضور در كابينه و هيچ درخواستي هم جز اجراي برنامههاي وعده داده شده توسط آقاي روحاني درايام انتخابات ندارند. موافقت يا مخالفت اصلاح طلبان نسبت به حضور برخي افراد در كابينه هم از موضع تحقق يافتن وعدههاي رييسجمهور است. آنان نسبت به انحراف و فاصله گرفتن دولت از خواست و نظر اكثريت مردم حساس هستند و پيگيري وعدههاي داده شده را وظيفه خود ميدانند. جمله خود ايشان را تكرار ميكنم كه شما نميتوانيد راي خود را از ٢٤ ميليون نفر بگيريد و حرف آن ١٦ ميليون نفر را عمل كنيد، البته حقوق آنها بايد محفوظ باشد. فاصله گرفتن از وعدههاي انتخاباتي قطعا پيام اميدبخشي نسبت به ۲۴ميليون رايدهنده نخواهد داشت.»
نگراني اصلاحطلبان به بايگاني سپردن شعارهاي روحاني است عبدالله نوري در ادامه سخنان خود با اشاره به برخي مطالبي كه درباره سهمخواهي اصلاحطلبان مطرح ميشود، تصريح كرد: «همه نگراني اصلاحطلبان اين است كه اگر وعدهها و شعارهاي انتخاباتي آقاي روحاني فراموش و به بايگاني سپرده شود، اعتماد مردم آسيب ميبيند و كشور ضرر ميكند. براي تحقق اين وعدهها بايد كساني كه به آنها ايمان دارند، در كابينه حضور داشته باشند چرا كه در غير اين صورت پيش از همه براي خود آقاي روحاني مشكل ايجاد ميشود.» عبدالله نوري در ادامه افزود: «البته آقاي روحاني امروز وارد عرصه سياست نشده و بر اين مسائل به خوبي واقف است و ما هم اميدواريم كه براي عبور از اين فشارها، به گونهاي تعامل كند كه باعث نگراني مردم نشود.» وي در ادامه تاكيد كرد: «گاهي هم ممكن است مشكل و فشار خاصي براي ماندن يا رفتن برخي از افراد وجود نداشته باشد و مسائل ديگري در ميان باشد. مثلا با برخي از دوستان و نزديكان رودربايستي باشد و لذا با طرح مسائلي مانند موافقت يا مخالفت رهبري با تكتك اعضاي دولت فشارها را از روي خود برداريم كه اين كار صحيح نيست. بايد به مشاوران، دوستان و نزديكان، در حد جايگاه واقعي آنها در جامعه و در ميان افكار عمومي و براساس توانايي، بهرهوري و كارنامه آنها بها داده شود.»
اصلاحطلبان با روحاني رودربايستي نداشته باشند
عبدالله نوري در ادامه گفت: «چنانچه آقاي روحاني با اطرافيان خود رودربايستي داشته باشد، اصلاحطلبان نبايد با ايشان رودربايستي داشته باشند. بايد صريح و منطقي و البته محترمانه سخن بگويند و هر نكتهاي را كه لازم باشد، در راستاي مصالح كشور و خود ايشان بيان كنند.» وي همچنين در قالب توصيهاي خطاب به آقاي روحاني گفت: «ايشان هر زمان احساس كرد، كه براي جلب رضايت جرياني كه عمدتا در تقابل با اوست و در مراكز متعدد از حوزه علميه تا رسانهها و بخشهاي گوناگون حكومتي حضور دارند بايد ملاحظاتي را در نظر بگيرد، بلافاصله به اين بينديشد كه جامعه و بدنه اجتماعي كه پشتيبانان واقعي او در شرايط حساس به ويژه در انتخابات بودهاند هم درحال نگاه كردن به او و عملكردش هستند». عبدالله نوري در پاسخ به دغدغه برخي از دانشجويان براي حفظ هويت نقادانه اصلاحات، تصريح كرد: «هويت اصلاحطلبي مستقل است و به اشخاص گره نخورده است. اصلاحطلبان چون تشخيص دادهاند حضور آقاي روحاني به نفع كشور و منافع ملي است از ايشان حمايت كردهاند، اما معنايش اين نيست كه با همه اقدامات آقاي روحاني موافق هستند و نقدي ندارند. اصلاحطلبان در دفاع از آرمانهايشان و خواست اكثريت كه هزينههاي بسيار زيادي برايش پرداخته و ميپردازند، بايد پايدار باشند. اصلاحطلبان هميشه بايد از توقعات و انتظارات اصلاحطلبانه در راستاي بهبودخواهي حكومت دفاع كنند.
قدرت اصلاحات، به بدنه آن كه همانا عموم جامعه هستند، تعلق دارد و نبايد اين بدنه گسترده اجتماعي فكر كنند كه اصلاحطلبان از آنان به عنوان ابزاري براي رسيدن عدهاي به قدرت بهره ميبرند. بنابراين نقد عملكرد رييسجمهور و دولت بايد صادقانه، شفاف، صريح و البته خيرخواهانه و بدون حب و بغض انجام شود. اهداف و برنامههاي اصلاحطلبان ممكن است فراتر از عملكرد دولت باشد، ليكن طرح توقعات حداقلي براي اين است كه بيجهت سطح انتظارات جامعه بالا نرود، چرا كه دامن زدن به توقعات ميتواند به نااميدي منجر شود.» عبدالله نوري در تشريح گفتمان اصلاحطلبي گفت: «گفتمان اصلاحطلبي» «تنشزدايي با جهان»، «عقلاني كردن تصميمگيريهاي اقتصادي با استفاده از كارشناسان خبره و مجرب»، «بازسازي و سالمسازي نظام اداري كشور»، «مقابله با فساد، رانت و سوءاستفاده از امكانات عمومي»، «حركت كشور به سمت پيشرفت و توسعه متوازن در مسيري آرام و صلحجويانه»، «تامين حقوق بنيادي، مانند حق حيات و بهره بردن از شرايط زيستي و معيشتي حداقلي» است. گفتمان اصلاحطلبي «تاكيد بر احترام به حق حاكميت مردم بر سرنوشت خويش»، «تاكيد بر مردمسالاري و مخالفت با همه اشكال اقتدارگرايانه نظام سياسي»، «تاكيد بر اجراي كامل قانون»، «تاكيد بر انجام علمي و كارشناسانه امور»، «تاكيد بر مبارزه با فساد اقتصادي و شفافيت مالي»، «تاكيد بر تنشزدايي و پرهيز از افراطگرايي در سياست خارجي و داخلي» و «تاكيد بر آزاديهاي اجتماعي و حفظ كرامت انساني» است و از هر فرد و جرياني كه سرانجام سخن و عملش بهبود شرايط كشور و افزايش رفاه مردم باشد، استقبال ميكند.»
جريان اصلاحات نبايد به سمت دولتي شدن برود عبدالله نوري در ادامه افزود: «به اعتقاد من اگر دولت با اين ديدگاه جلو برود كه انشاءالله چنين خواهد بود، جريان اصلاحات نهتنها با دولت جديد زاويه پيدا نميكند كه تا پايان همراه و پشتيبان آن خواهد بود. ولكن اگر از گفتمان اصلاحات فاصله گرفت، جريان اصلاحات نبايد به سمت دولتي شدن برود. اصلاحات بايد در خط خود پايدار بماند و چارچوب فكري خود را حفظ كند. البته همچنان كه اشاره شد، مطالبات بايد بر اساس توان دولت و واقعيات بيان شود و خواستهها آرماني نباشد». عبدالله نوري در مورد اصل حضور در انتخابات و اثرات آن گفت: «ممكن است گفته شود كه عملكرد دولتها و موفقيت يا عدم موفقيت آنها، در شركت و عدم شركت مردم در انتخابات، اثرگذار خواهد بود و چه بسا برخي عملكردها آنان را از صندوق راي و انتخابات نااميد كند. در پاسخ بايد گفت كه اصلاح و بهبود شرايط كشور امري تدريجي و گام به گام است كه عمدتا از طريق انتخابات حاصل ميشود، بنابراين پيوند زدن شركت در انتخابات با افراد و عملكردهاي افراد، صحيح نيست. صندوق راي، بهترين و كم هزينهترين راه براي اصلاح امور است. فراموش نكنيم كه از افراد هم در هر مقام و منصبي انتظار معجزه نبايد داشت و در ساختن و آباداني كشور همه بايد همدل، همگام و همراه باشند.
فكر ميكرديم قبل از اصلاح ساختاري با انتخابات نتيجهاي حاصل نميشود عبدالله نوري در ادامه به روزگاري اشاره كرده است كه «تحريم انتخابات» نوعي راهحل به نظر ميرسيده و در مورد آن گفته است: «برخي و از جمله من، در مقطعي بر اين باور بوديم كه قبل از اصلاح ساختاري در كشور، با شركت در انتخابات، نتيجهاي حاصل نميشود. با مرور زمان به اين نتيجه رسيديم با شركت نكردن در انتخابات هم نتيجهاي حاصل نخواهد شد و چه بسا با شركت نكردن جمع گستردهاي از مردم، افرادي با كمترين صلاحيت و راي حداقلي در مصادر امور قرار گيرند و ما هم با عدم شركت خود در آسيبهايي كه به منافع كشور وارد ميشود، مقصر باشيم. حداقل فايده شركت كردن در انتخابات اين است كه به جاي آن هشت سالي كه آسيب فراوان به كشور رسيد و متوليان آن هم هنوز طلبكارانه حرف ميزنند، دولت آقاي روحاني روي كار آمد كه نهتنها آن مشكلات را براي كشور ايجاد نكرد كه گشايشهاي گوناگوني هم به دست آمد. به عنوان نمونه در دولت پيشين همه شاهد بودند كه چگونه با شعارهاي توخالي، اجماع جهاني عليه ايران درست شد. با انتخاب دولت روحاني همه شاهد بوديم كه با وجود تلاشهاي مذبوحانه اسراييل و تندروهاي امريكايي- عربي، اجماع جهاني عليه ايران از ميان رفت. البته آنان براي جبران اين ناكامي تمام كوشش خود را براي خنثي كردن برجام به كار گرفتهاند زيرا وجود برجام را مانع مهمي براي تحقق خواستههاي خود ميدانند. منتقدان برجام نيز به جاي برجسته كردن كارشكنيهاي امريكا به اين فكر كنند كه اگر برجام نبود، با روي كار آمدن دولت كنوني در امريكا چه وضعيتي پيدا ميكرديم؟ و چقدر برخورد با ايران براي آنان آسانتر بود.
پيام انتخابات، پيامي شنيدني است اگر گوش شنوايي باشد عبدالله نوري در خاتمه اظهاراتش گفت: «به نظر ميرسد امروز عموم مردم و اصلاحطلبان به اين نتيجه رسيدهاند كه ميتوان با حضور در انتخابات تغييراتي اگر چه جزيي به وجود آورد و هرچقدر هم سختگيري و نظارت شوراي نگهبان و ساير بخشها، محدوديت ايجاد كند، بازهم پيام انتخابات، پيامي شنيدني است اگر گوش شنوايي باشد و نتيجه انتخابات هم در سرنوشت كشور بيتاثير نيست. انشاءالله موفق باشيد.»