بانک پارسیان به عنوان بزرگترین بانک خصوصی ایران نقش ویژه‌ای در اقتصاد کشور دارد. این بانک در کنار همه خدماتی که به صورت عمومی به مشتریان و بخش‌های مختلف اقتصاد کشور ارایه می‌کند در سال 96 وقتی که موضوع موسسات مالی غیرمجاز مطرح شد، پای کار آمد و عاملیت ساماندهی بزرگترین مؤسسه مالی غیرمجاز کشور یعنی مؤسسه اعتباری ثامن الحجج را برعهده گرفت. اقدامی که شاید خیلی از بانک‌های بزرگ دولتی هم از پذیرفتن چنین کار بزرگی سر باز بزنند. مدیریت بانک پارسیان در دستان دکتر کوروش پرویزیان است. یکی از مردان کارکشته بانکداری کشور که همزمان ریاست کانون بانک‌ها و مؤسسات اعتباری خصوصی را نیز برعهده دارد. با وی در ویژه نامه نوروزی ماهنامه آفتاب صبح، پیرامون عملکرد نظام بانکی کشور در سال 96 و فعالیت‌های یکساله بانک پارسیان به بحث نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
از منظر حضرتعالی سال 96 بر نظام بانکی کشور چگونه گذشت؟
بانک‌ها بخشی از نظام اقتصادی کشور هستند و ابزاری برای تامین منابع مالی محسوب می‌شوند، بنابراین بار اصلی اقتصاد کشور بر دوش آنان است و در اقتصاد ایران نقش کلیدی دارند و کمتر طرح و پروژه کلانی در کشور وجود دارد که بانکی در آن مشارکت نداشته باشد. البته نظام بانکی در ایران با مشکلات بسیاری همچون رشد دارایی‌های منجمد و مطالبات معوق و کاهش قدرت تسهیلات‌دهی در سال 96 مواجه بوده است. اما از طرفی اقداماتی برای حل این مشکلات انجام شده و چشم‌انداز صنعت بانکداری در سال‌های آینده روشن است؛ مشروط به آنکه سیاستگذار مالی و پولی دقت و ظرافت بیشتری در اتخاذ تصمیمات داشته باشد. به عنوان نمونه در سال جاری در بحث نرخ سپرده‌ها، شاهد بودیم که سرانجام در شهریور با همکاری خوبی که بین بانک‌های مختلف صورت گرفت، نرخ سپرده‌ها بر روی 15 درصد تثبیت شد و تا حدودی هزینه‌های تامین منابع بانک‌ها را کاهش داد، منتهی با سیاست جدید بانک مرکزی مبنی بر انتشار اوراق گواهی سپرده 20 درصدی توسط بانک‌ها برای کنترل بازار ارز و در صورتی که این سیاست به هر نحوی ادامه داشته باشد، زحمات چند ساله بانک‌ها در کنترل نرخ سپرده‌ها از بین می‌رود؛ از طرفی در بخش تسهیلات نیز با وجود اینکه بانک‌ها از اهداف در نظر گرفته شده برای آنها نیز فراتر رفته‌اند، شاهد اظهارنظرهایی در زمینه عدم پرداخت تسهیلات توسط بانک‌ها هستیم بدون اینکه در نظر داشته باشند مطالبات معوق فعلی بانک‌ها نیز حاصل همین‌گونه اظهارنظرها و تسهیلات دستوری در سال‌های قبل است.
فکر می‌کنید نظام بانکی کشور در این سال چقدر توانست نسبت به سال گذشته خود را به روز کند و بیش از گذشته در خدمت اقتصاد کشور باشد؟
از جمله اقداماتی که نظام بانکی در سال 96 جهت به روزرسانی خود انجام دادند، اجرای استانداردهای IFRS در سیستم بانکی است، که این مهم در گسترش ارتباطات بین‌المللی بانک‌ها می‌تواند تأثیر بسزایی داشته باشد. همچنین رشد خدمات بانکداری الکترونیک نیز یکی دیگر از خدمات ارزش افزوده نظام بانکی به مردم در سال 96 یود. در کنار این‌ها، کمک مادی و معنوی به شرکت‌های دانش‌بنیان در راستای پیشبرد پروژه‌های نوآورانه آنها توسط سیستم بانکی در این سال رشد قابل توجهی نسبت به سال‌های گذشته داشته است. همچنین هم زمان با اجرای برجام، بانک‌ها سعی در افزایش روابط کارگزاری خود داشتند که آمارها نمایانگر موفقیت نسبی بانک‌ها در این زمینه است. علاوه بر این در سال 96 سیستم‌های نظارتی جدیدی در نظام بانکی راه‌اندازی شد که از آن جمله می‌توان سامانه صیاد را نام برد که کمک قابل توجهی به کاهش میزان چک‌های برگشتی می‌کند.
با توجه به موارد فوق می‌توان اینگونه نتیجه‌گیری کرد که علیرغم مشکلات بسیاری که نظام بانکی در سال 96 با آنها مواجه بوده است ولی هر تحلیل‌گر منصفی می‌تواند شهادت دهد که بانک‌ها در سال 96 حداکثر تلاش خود را در راستای به روز کردن خود با توجه به محدودیت‌های خارجی و داخلی موجود کرده است.
به طور حتم نظام بانکی در روزگار فعلی اقتصاد کشور بیشترین سهم را در تأمین مالی بنگاه‌ها در سطح خرد و کلان دارد، عملکرد نظام بانکی کشور را در این حوزه در سال 96 چگونه دیدید؟
به دلیل نقش بالای بانک‌ها در اقتصاد ایران در تامین مالی بنگاه‌ها، کارآمدی آنها نقش مهمی در ایجاد ثبات اقتصادی دارد. در سال جاری با هدف استمرار رونق تولید، حفظ اشتغال فعلی، ایجاد اشتغال جدید و افزایش رشد اقتصادی کشور، تأمین سرمایه در گردش مورد نیاز تعداد ۱۰ هزار بنگاه اقتصادی، تأمین تسهیلات مورد نیاز تعداد ۶ هزار طرح نیمه‌تمام با پیشرفت فیزیكی حداقل ۶۰ درصد و تأمین مالی مورد نیاز برای بازسازی و نوسازی تعداد ۵ هزار واحد اقتصادی از محل منابع داخلی در اولویت شبکه بانکی کشور قرار گرفت. همچنین تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی کوچک و متوسط که جزء مشتریان بانک‌ها هستند نیز در اولویت اعطای تسهیلات موصوف قرار گرفت. در نتیجه با توجه به آمارهای منتشره در رابطه با میزان تسهیلات پرداختی بانک ها در راستای اهداف فوق در 9 ماهه نخست سال 96، مشاهده می گردد که این میزان نسبت به مدت مشابه سال 95، حدود 210 هزار میلیارد ریال افزایش داشته است که نشان دهنده موفقیت بانک در راستای دستیابی به اهداف مدنظر دولت می‌باشد.
حضرتعالی به عنوان رئیس کانون بانک‌ها و مؤسسات اعتباری خصوصی شرایط بانک‌های خصوصی در رقابت با بانک‌های دولتی را در سال 96 چگونه ارزیابی می‌کنید؟
حضور و نقش‌آفرینی بخش خصوصی طی سال‌های اخیر همواره از جمله راهبردهای کلان نظام و کشور بوده است و پس از ابلاغ سیاست‌های اجرایی اصل 44 قانون اساسی توسط رهبر معظم انقلاب، تلاش‌هایی هم در این زمینه انجام گرفته است. بانکداران خصوصی خواهان نقش آفرینی بیشتر در اقتصاد هستند و کرسی‌های بیشتری در نهادهای تصمیم‌گیر مانند شورای پول و اعتبار می‌خواهند؛ این خواسته‌ها از جمله اصول اولیه شرایط رقابت مساوی با بانک‌های دولتی است. شبکه بانکی کشور و به خصوص بانک‌های خصوصی انتظار دارند شرایط برای اصلاح قوانین و مقررات حاکم بر بازار پول و بانکداری کشور با مشارکت و همفکری با آنها فراهم شود. دولت و مجلس باید در راستای مقررات‌زدایی، حذف قوانین دست و پاگیر و زائد، حذف قوانین غیرمنطقی و خلاف عرف بانکداری جهان و اجرای قوانین و مقررات بر زمین مانده که امکان تقویت توانایی بانک‌ها در حمایت از تولید می‌شود، یکسونگری را کنار گذاشته و بخش خصوصی و نقطه نظرات آنها را نیز لحاظ کند و در جهت حل مشکلات با همکاری و مشارکت واقعی بخش خصوصی، اقدام کنند. دولت در جهت بهبود زیرساخت‌های ارتباطی، موبایلی، اطلاع‌رسانی و شبکه اینترنت کشور، می‌تواند ضمن حمایت جدی از ثبات مقررات مربوط به اداره امور بانکی، به بهبود عملکرد و جایگاه بانک‌های کشور کمک کند و با جلوگیری از ایجاد شوک و نوسان در رفتار با نظام بانکداری خصوصی به حذف نظارت‌های اضافی و موازی که باعث اختلال در ارتباطات بانکی می‌شود، کمک کند.
با گذشت دو سال از رخداد برجام فکر می‌کنید این توافق بین‌المللی در یک نگاه کلی توانسته تأثیری در خور توجه بر سیستم بانکی کشور مخصوصاً در حوزه ارتباطات و مراودات بین‌المللی بگذارد؟
فشارهایی که به سیستم بانکی در دوره تحریم‌ها وارد می‌شد و مشکلاتی که در این حوزه وجود داشت، به طور قطع با دوره بعد از برجام، تفاوت‌هایی دارد، اما انتظارها بیش از این بود؛ ما هنوز در حوزه بانکی مشکلاتی داریم که می‌بایست رفع شود. بحث ارتباط بانک‌های داخلی با بانک‌های بزرگ دنیا و بحث سرمایه‌گذاری‌ها از جمله مواردی است که باید مورد توجه باشد، البته طی این مدت، بانک‌های ایرانی در بحث عملیات بانکی بین‌المللی توانستند ارتباطات و تعاملاتی هرچند کم را داشته باشند و به طور قطع در بحث سوئیفت و نقل و انتقالات پولی و مالی نیز با دوره تحریم‌ها، وضعیت متفاوت‌تر شده است، اما به هرحال در حوزه بانکی انتظارات بیشتری می‌رفت و انتظار گشایش‌ها و رفع محدودیت‌های بیشتری بود. البته دراین بین هرچند دستیابی به شرایط بهتر، به برخی موضوعات و سیاست‌ها در داخل برمی‌گردد اما بخش اعظمی از این شرایط به موضوع تحریم‌ها وابسته است و باید این محدودیت‌ها رفع شود.
یکی از مهمترین چالش‌های نظام بانکی کشور و به طور کلی اقتصاد کشور در سال 96 مشکلات مؤسسات مالی و اعتباری بود. نوع مواجهه دولت و بانک مرکزی با این معضل بزرگ را چگونه دیدید و فکر می‌کنید رخداد چنین چالش‌های عمیقی ریشه در چه دارد؟
اگر روسای سه قوه در موضوع موسسات مالی و اعتباری غیر مجاز ورود نمی‌کردند، این موسسات در اقتصاد کشور بحران‌های بزرگی می‌آفریدند. افراد متخلف و سودجو که موسسات غیرمجاز را اداره می‌کردند ضربه‌ای شدید به اعتماد عمومی مردم زدند، بانک مرکزی باید فعالیت همه موسسات را زیر نظر داشته باشد و افراد متخلف باید تحت تعقیب حقوقی و قضایی قرار بگیرند و از فعالیت در سایر سطوح اقتصادی منع شوند. کاری که بانک مرکزی در مورد این موسسات انجام داد، بسیار ارزشمند و ایثارگرایانه بود؛ چراکه علیرغم محدودیت‌های موجود فعالیت‌های موثر مورد نیاز کشور را انجام داد و علیرغم تاثیر منفی آن در نقدینگی متناسب با دارایی شناسایی شده این موسسات و با استفاده از منابع خود و همچنین خطوط اعتباری، مشکل بسیاری از این موسسات را حل کرد؛ به هر حال اموالی از این موسسات وجود دارد که می‌توان از آنها به عنوان منابع پرداخت سپرده افراد استفاده کرد اما ابهام‌هایی در این موارد دیده می‌شود که لازم است نهادهای مسئول برای شفاف شدن موضوع اقدام کنند.
بانک پارسیان به عنوان بزرگترین بانک خصوصی کشور در سال 96 چه رویکردی را دنبال کرد و چقدر به اهداف خود رسید؟
بنا به فرمایشات مقام معظم رهبری و تاکید ایشان به حوزه اقتصاد دانش‌بنیان و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، نقش بانک‌ها نسبت به گذشته پررنگ‌تر شده است و بانک‌ها وظیفه دارند در جهت تحقق اهداف این مهم حرکت کنند. بانک پارسیان نیز به عنوان یک نهاد مالی جامع که دارای مجوز از بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادارکشور است، اولویت خویش را دستیابی به این اهداف قرار داده است و تمامی ابزارهای لازم برای کسب وکار درحوزه های مختلف را فراهم کرده است. همچنین این بانک آمادگی ایجاد ابزارهای نوین تسهیل‌کننده کسب وکار به ویژه کسب وکار دانش‌بنیان را نیز دارد. در همین راستا خوشبختانه بانک پارسیان این توفیق را داشته که در سال 96 منابع مناسبی در حوزه تسهیلات برای فعالیت‌های کوچک و متوسط، دانش‌بنیان‌ها و صادرات‌گرا پوشش داده و به عنوان یک نهاد مالی موثر دراین عرصه‌ها کارنامه قابل قبولی داشته باشد و همواره تلاش کرده است که در زمینه‌های گوناگون، به عنوان نخستین نهاد مالی حضور داشته باشد؛ که به لطف خدا این مهم نیز در سال 96 محقق شد. همچنین تعدادی از اقداماتی که طی سال گذشته در راستای دستیابی بانک پارسیان به اهداف از پیش تعیین شده انجام گرفته به شرح زیر هستند:
• حمایت ویژه از بخش استراتژیک کشور با خرید تضمینی گندم در 2 سال اخیر
• طرح تحریک تقاضا و در جهت خروج از بحران رکود در کشور با تأمین مالی 10 هزار دستگاه خودرو
• طرح استحصال گندله از معادن سنگ‌آهن در منطقه محروم و مرزی سنگاه با هدف کاهش وابستگی به خارج با مشارکت شرکت اپال کانی و ایجاد کارخانه 5 میلیون تنی گندله
• طرح سندیکای اکتشاف و استخراج نفت از میادین مشترک با شرکت نفت و گاز کنگان
• طرح الگوی نوین بانکی به صورت مشترک میان بانک پارسیان، صندوق ضمانت صادرات ایران و صندوق توسعه ملی با هدف تأمین مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط
• خلق زنجیره ارزش ارائه خدمات گسترده و حرفه‌ای به مشتریان با افتتاح نخستین سوپرمارکت مالی در کشور توسط بانک پارسیان با هدف تکمیل فرآیند زنجیره مالی
یکی از مهمترین فاکتورها در ارایه خدمات مطلوب به مشتریان به روزرسانی ساختار بانک‌ها و بهره‌گیری هرچه بیشتر از بانکداری الکترونیک است. بانک پارسیان در این حوزه چه سیاست‌هایی را دنبال می‌کند؟
در فضای بانکی امروز، بانک‌هایی موفق‌ترند که نرم‌افزارهای مجهزتری دارند و بتوانند مشتریان بیشتری را با استفاده از ظرفیت‌های بانکداری مجازی جذب کنند. ما نیز بایستی با رشد و توسعه بانکداری الکترونیک و مجازی طوری عمل کنیم که نیاز حضور فیزیکی مشتریان در شعب کاهش یافته و مشتریان بتوانند کلیه فعالیت‌های بانکی خود را از خانه، محل کار و یا حتی در مسیر انجام دهند و با استفاده از ظرفیت‌های بانکداری الکترونیکی بتوانند به حساب خود دسترسی داشته و آن را مدیریت کنند، همچنین ارائه خدمات بانکداری مجازی، علاوه بر افزایش رضایت مشتریان و کاهش هزینه‌ها، بر افزایش سود بانک نیز تأثیر مستقیم خواهد داشت.
بانک پارسیان نیز طی سال‌های گذشته و سال جاری همسو با تنوع نیازمندی‌های مشتریان و هم راستا با آخرین تکنولوژی‌های روز دنیا محصولات بروز و نوینی را در صنعت بانکداری به مشتریان خود ارایه داده است که از آن جمله می‌توان به رونمایی از چند محصول جدید به نام‌های سامانه باشگاه مشتریان، سامانه پارس، خانه پارسیان، همراه بانک جدید پارسیان، سامانه پرداخت مستقیم قبوض، خدمات ویژه، انتخاب اسکناس در خودپردازها و سامانه پردازش ابری، در حوزه بانکداری الکترونیک در سال 96 اشاره کرد.
بانک پارسیان در تحقق الگوهای اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال چه استراتژی را در سال 96 دنبال کرد؟
بانک پارسیان علاوه بر همسویی با سیاست‌های اقتصاد کلان کشور در راستای تحقق سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی به ویژه بندهای 9 و 19 سیاست‌های مذکور مبنی بر سالم‌سازی، شفاف‌سازی اقتصاد و جلوگیری از زمینه ای فسادزا در حوزه پولی؛ و نیز اصلاح و تقویت نظام مالی کشور با هدف پاسخگویی به نیازهای اقتصاد ملی و ایجاد ثبات در اقتصاد با هدف پیشگیری از بحران بانکی در کشور؛ عاملیت ساماندهی بزرگترین مؤسسه مالی غیرمجاز کشور (مؤسسه اعتباری ثامن الحجج) را با استمداد از روحیه جهادی و ایثار همکاران بانک، بر عهده گرفت. این ساماندهی درونزا به گونه‌ای صورت پذیرفت که مانع از برخورد امنیتی و قضایی پیچیده در کشور شد.
همچنین علاوه بر اقدامات فوق و تحت مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی، اهم اقدامات راهبردی بانک پارسیان را به شرح زیر می‌توان نام برد:
• اعطای حدود 56.580 فقره وام قرض الحسنه
• ارائه تسهیلات به شرکت‌های دانش بنیان
• ارائه تسهیلات و ضمانت‌نامه به شرکت‌های کوچک و متوسط
• طرح نوسازی 30 هزار تاکسی فرسوده در جهت حمایت از منابع بین نسلی و کاهش استفاده از سوختهای فسیلی
• ایجاد صندوق سرمایه‌گذاری نیکوکاری لوتوس رویان با همکاری پژوهشگاه رویان و بنیاد برکت
• ایجاد صندوق جسورانه رویش لوتوس
• طرح اعطای کارت اعتباری با هدف تحریک تقاضا و ایجاد رونق اقتصادی تا سقف 500 میلیون ریال برای هموطنان عزیز.
درباره رویکرد بانک پارسیان به بحث مسئولیت‌های اجتماعی که خوشبختانه نقش پررنگی هم دارد، توضیحاتی بفرمایید.
همکاری با موسسات خیریه از جمله سازمان بهزیستی کشور، کمیته امداد امام خمینی (ره)، انجمن بیماران کلیوی و ام اس ایران، حمایت از بیماران سرطانی، پرداخت تسهیلات ازدواج، خوداشتغالی و کارآفرینی، ساماندهی و جانمایی کسبه ساختمان پلاسکو و ... بخشی از فعالیت‌های فرهنگی و عام‌المنفعه بانک پارسیان بوده است. همچنین بانک پارسیان با تعاملی اثربخش و فعال در جهت رشد و توسعه اقتصادی کشور و ترویج مدرسه‌سازی و توسعه و تامین فضاهای آموزشی، تداوم نهضت ساخت مدرسه در جامعه را مورد تاکید قرارداده و در ساخت و افتتاح پروژه‌های گوناگون آموزشی مشارکت داشته است. از جمله اقدامات بانک پارسیان در راستای عمل به مسئولیت‌های اجتماعی خویش، می‌توان موارد زیر را نام برد:
• طرح آب‌رسانی به شهرها و روستاها و مناطق محروم
• طرح ساخت مدرسه و خانه‌های بهداشت و تعهد بانک برای ساخت 30 مرکز بهداشت روستایی به وزارت بهداشت
• طرح تجهیز مرکز آلزایمر
• طرح تأمین مالی گازرسانی به مناطق مختلف به خصوص مناطق روستایی.