خبرگزاری رویترز روز پنجشنبه (۷ ژوئیه/۱۷تیر) نوشته بود بان كي مون، دبیرکل سازمان ملل در گزارشی محرمانه عنوان کرده است که آزمایشهای موشکی ایران با روح سازنده توافق هستهای ناسازگار است؛ اما شورای امنیت باید در این زمینه اظهارنظر کند. در اين خبر عنوان شده اين گزارش محرمانه روز پنجشنبه به رؤیت خبرگزاری رویترز رسيده است.
به گزارش آفتاب صبح و به نقل از الف، بر اساس ادعاي رويترز، دبیرکل سازمان ملل در این گزارش گفته: با وجود این که تفسیر قطعنامههای شورای امنیت برعهده این شورا است، اما اين نگراني وجود دارد که آزمایشهای موشکی با ماهیت سازندهای که در امضای توافق هستهای نشان داده شد، منطبق نباشد.
بان كي مون بايد تا ۱۰ روز ديگر گزارش خود در رابطه با عملكرد ايران در يك سال گذشته از برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ را به سازمان ملل ارائه كند. در اين بين اگر چه دسترسي خبرگزاري آمريكايي رويترز به گزارش محرمانه دبير كل آن هم پيش از علني شدن جاي سوال دارد اما در صورت صحت خبر بايد گفت گزارش بان كي مون احتمالاً دور تازه اي از فضاسازي ها عليه ايران را به همراه خواهد داشت. اين در حالي است كه ايران با وجود انجام تعهدات كامل خود بر اساس برجام، هنوز نفع خاصي در اين زمينه نبرده است.
بان كي مون كه تا چند هفته ديگر بايد مسند دبير كلي را تحويل دهد يكي از ضعيف ترين روساي سازمان ملل تا كنون بوده است. وي اواسط خرداد ماه با خارج كردن نام عربستان از ليست ناقضان حقوق كودك تحت شديدترين انتقادها قرار گرفت. بان كي مون عنوان كرده بود به دليل تهديد رياض به قطع كمكهاي مالي داوطلبانه به برنامههاي انساندوستانه سازمان ملل مجبور به حذف نام كشوري شده كه طبق اعلام گزارشگر ویژه سازمان ملل، از سال قبل تا کنون به طور مستقیم مسئول قتل ۶۰ درصد از کودکانِ کشته شدۀ یمنی بوده و در سال ۲۰۱۵، ۴۹ مدرسه و بیمارستان را در این کشور بمباران کرده است.
گفتني است دبیرکل سازمان ملل پیشتر در واکنش به آزمایش موشکهای بالستیک ایران، از مقامهای جمهوری اسلامی خواسته بود برای جلوگیری از افزایش تنشهای منطقهای، رفتاری محتاط و معتدل در پیش گیرد.
کشورهای آمریکا، فرانسه، انگليس و آلمان میگویند اگر موشکهای آزمایششده ایران قابلیت حمل کلاهکهای هستهای داشته باشند، این نقض قطعنامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل خواهد بود.
در چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ از جمهوری اسلامی خواسته شده که به مدت ۸ سال از آزمایش موشکهای بالستیکی خودداری کند. جمهوری اسلامی ايران در واکنش به انتقاد کشورهای غربی گفته بود که آزمایشهای موشکی ایران صرفاً جنبه دفاعی داشته و به معنای نقض توافق هسته اي نمي باشد. همچنين به باور مقامات كشورمان، لحن این قطعنامه در خصوص توقف فعالیت های موشکی، اجباری را متوجه ایران نکرده است. در ضمن عنوان شده وقتي برنامه هسته اي ايران به صورت كامل تحت نظارت نهادهاي بين المللي قرار گرفته صحبت از اين كه موشك هاي ايران قابليت حمل كلاهك هسته اي دارند بي معنا مي باشد.
اما به نظر مي رسد آمريكايي ها با گنجاندن موضوع موشكي در قطعنامه ۲۲۳۱ شوراي امنيت زمينه را براي مشروعيت بخشي به درخواست هاي غيرمعقول خود فراهم آورده است. در اين راستا اگر ايران به قطعنامه شوراي امنيت توجه كند اين امر به معناي كاهش توانمندي دفاعي اش در منطقه پرآشوب خاورميانه با انواع و اقسام گروه هاي تروريستي است. منطقه اي كه كشورهايي نظير عربستان بالاترين هزينه ها را براي خريد جنگ افزار و تسليحات در آن انجام مي دهند. در صورت بي توجهي به اين قطعنامه نيز، زمينه براي ايجاد فشار، تشديد ايران هراسي و ناامن جلوه دادن ايران توسط كشورهاي غربي فراهم مي شود.
پاسخ ايران
در مقابل وزارت خارجه ایران، گزارش اخیر دبیرکل سازمان ملل را خارج از حیطه صلاحیت او خواند. یک مقام مسئول وزارت خارجه ایران به سخنان منتسب به دبیرکل سازمان ملل در خبرگزاری رویترز واکنش نشان داد و این گفتهها را نمایانگر فشارهای سیاسی یک یا چند عضو دایم شورای امنیت خواند.
این مقام مسئول که نامش قید نشده مینویسد: با توجه به این که وی و همکارانش در مذاکرات هستهای حضور نداشتهاند و از سوابق توافقها بی خبرند، توصیه میشود که در گزارش شش ماهه به شورای امنیت به تفاسیر متناقض با نص برجام نپردازند.
این مقام وزارت خارجه از بان کیمون خواسته که با رعایت حیطه صلاحیت و اختیاراتش، گزارشی منصفانه و واقعبینانه در مورد کوتاهی آمریکا در عمل به تعهدات برجامی ارائه کند.
این مقام وزارت خارجه نوشت بان کیمون اطلاعی از ظرافت توافق و جزییات آن ندارد و ممکن است تحت تاثیر گروههای فشار که او را وادار به حذف نام عربستان از فهرست کودککشان کرد، با اظهارنظرهای غیرمسئولانه و بی ارتباط خود یک توافق تاریخی را تخریب کند.
گفتني است بعد از توافق هسته اي بين ايران و ۱+۵، كشورهاي غربي تمركز ويژه اي بر محدود كردن توانمندي دفاعي و آزمايش هاي موشكي ايران گذاشته اند.