اما مقدمات آموختن ماهیگیری در حوزه کتاب، شناخت حالات روانی و عادات و تمایلات شخصی انسان است. از اینها که بگذریم، مسأله بعدی این است که چه موضوعاتی را برای خواندن انتخاب کنیم.
نوروز برای بسیاری از خانوادهها ایامی است که به سفر و حضر میگذرد؛ به همین اعتبار یا در منزل مینشینند و حاضر برای استقبال از میهمان، یا به سفر برای سرگرمی و تغییر ذائقه و گاه هم شناخت و تأمل. برای این دو گروه که اکثریت را تشکیل میدهند، چه موضوعاتی در حوزه کتاب میتواند در نوروز مفید باشد؟
- اولین موضوعی که برای مطالعه در ایام نوروز پیشنهاد میشود آثار ادبی است؛ چرا آثار ادبی؟ چون به تمرکز زیادی نیاز ندارد. میتوانید از رمان شروع کنید. رمانها این امکان را به شما میدهند که به صورت کاملاً خصوصی و با جزئیات وارد یک زندگی تازه بشوید و از آن زندگی پند بگیرید و آگاهی یا رنج ببرید و ملال!
اما چرا در نوروز میتوانید بهراحتی رمان بخوانید؟ چون هر زمان بخواهید میتوانید کتاب را باز کنید و ادامه داستان را بخوانید؛ نیاز چندانی به تمرکز ندارد و برای ادامه روایت فقط کافی است کلیات قصه را در ذهن بیاورید. شعر هم برای این ایام مطلوب است.
2- دومین گروه از موضوعاتی که میتوانید در ایام نوروز بخوانید، کتابهای تاریخی است، تاریخ ایران (سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، هنری و ادبی) سراسر جذابیت و تجربه است. آثار تاریخی را میتوانید در طول و عرض تاریخ مطالعه کنید، به بیان دیگر میتوانید شروع کنید از «مادها» تاریخ ایران را مطالعه کنید تا زمان معاصر. این مطالعه به شیوه تاریخی است (به اصطلاح طولی)؛ مطالعه عرضی هم اینگونه است که شما وقتی سراغ مادها میروید، سعی کنید تمام سویههای این دوره تاریخی را با خواندن انواع کتابها بکاوید، این مدل از مطالعه به اصطلاح مطالعه در عرض تاریخ است.
3- سومین گروه برای مطالعه در این ایام آثاری است که در حوزه روانشناسی قرار میگیرند. آثاری که امید، انرژی، احساس خوب، مدیریت زمان، آیین زندگی و... را به مخاطب آموزش میدهند. این کتابها هم از جنسی هستند که زیاد نیاز به تمرکز ندارند و خواندن آنها در ایام نوروز احساس خوب آغاز سال را مضاعف میکند.
4- چهارمین گروهی که برای خواندن در ایام نوروز بسیار جذاب و بیبدیل است و میتواند شما را وارد دنیایی پیچیده و هیجانانگیز کند، اسطورهها هستند. اسطورهها درباره رذیلتها و فضیلتها روایتگری میکنند. اسطورهها از سفر قهرمانها حرف میزنند که اغلب سفری درونی است، همه انسانها این سفر درونی را انجام میدهند منتها بحث اسطورهشناسها این است که ریشه این سفرها و اسطورهها یکی است، فقط رنگ و لعاب محلیاش باهم فرق میکند و در هر فرهنگی، ویژگیهای آن فرهنگ را به خود گرفته وگرنه قهرمان در همه اسطورهها تقریباً الگویی مشابه را دنبال میکند. ما سفرهایی در زندگی داریم، از کودکی به بلوغ، به میانسالی، به سالخوردگی و به مرگ. این سفرها تغییر نکرده است. در طول تاریخ در تمام انسانها، در تمام نژادها، در تمام طرز تفکرها با دینهای مختلف هیچ فرقی نکرده، اینها مسائلی است که اسطوره در باب آنها سخن میگوید.
حسن گوهرپور / پژوهشگر حوزه فلسفه و هنر
روزنامه ایران / دوشنبه 27 اسفند