در مجموع، انتخابات روز جمعه مسیر ایران را نهتنها برای چهار سال، بلکه برای دهها سال آینده تعیین خواهد کرد. بااینکه محافل بینالمللی پیروزی روحانی را پیشبینی میکنند، اما این پیشبینی بههیچوجه قطعی نیست و روی کار آمدن اصولگرایان سیاست داخلی، اقتصاد و روابط بینالملل ایران را بهکلی دگرگون خواهد کرد.
به گزارش آفتاب صبح، فرارو به نقل از گلف نیوز،، روحانی در مناظرهها بر "تعامل بیشتر با غرب" تأکید کرد. اما سرنوشت او به دیدگاه عموم مردم گرهخورده است. با نزدیک شدن به روز انتخابات نامزدهای ریاست جمهوری در حال انجام آخرین تبلیغات و آمادهسازیها هستند. این انتخابات پیامدهای بسیار مهمی برای ایران و جهان خواهد داشت. دیدگاهها بر سر بزرگترین دستاورد دولت حسن روحانی بسیار متفاوت است که به مرکز تمرکز جدلها تبدیلشده: توافق هستهای سال 2015 و حمایت از تعامل مجدد اقتصادی و سیاسی با قدرتهای غربی.
بااینکه از سال 1981 تمام روسای جمهور ایران در دور دوم پیروز شدهاند، اما پیروزی برای آقای روحانی بههیچوجه تضمینشده نیست. بهترین شانس پیروزی برای روحانی کسب بیش از 50 درصد آرا در دور اول است تا انتخابات به دور دوم کشیده نشود. بااینحال، اگر رقابت میان دو نامزد برتر به دور دوم بکشد، اصولگرایان بیشتری برای شکست دادن روحانی متحد خواهند شد.
درست است که روحانی برافزایش تعاملات بینالمللی تأکید کرده، اما سرنوشتش با دیدگاه عموم مردم نسبت به اقتصاد کشور (دومین اقتصاد بزرگِ خاورمیانه) گرهخورده است. باوجود رفع تحریمهای بینالمللی و توافق هستهای، بسیاری از مردم ایران میگویند بهبود چندانی در استانداردهای زندگی ایجاد نشده است.
بر اساس مفاد این قرارداد، ایران مرحلهبهمرحله از تحریمهای بینالمللی رها شد. این موفقیت برای کشوری مانند ایران (دارای چهارمین ذخایر نفت جهان و دومین ذخایر گاز طبیعی) حیاتی بود؛ زیرا تحریمها صادرات نفت ایران را به نصف کاهش داده و اقتصاد کشور را فلج کرده بود . در سه ماه آخر سال 2016 اقتصاد ایران رشدِ 9 درصدی داشت. رشد اقتصاد در سال جاری نزدیک به 5 درصد تخمین زده میشود. نرخ تورم نیز در این دولت تکرقمی شد.
بااینحال، بخشهای مهم صنعتی مانند ساختوساز هنوز در رکود به سر میبرند. سود ناشی از رشد اقتصادی نیز تحتالشعاع کاهش قیمت نفت قرار گرفت که از بشکهای 100 دلار به 50 دلار سقوط کرد.
دولت روحانی علیرغم ایجاد 650 هزار شغل در سال گذشته، باز هم به دلیل نرخ بالای بیکاری موردانتقاد قرار دارد. رقبای اصولگرا ازجمله "ابراهیم رئیسی" و "محمدباقر قالیباف" قول دادهاند که در صورت پیروزی پنجتا شش میلیون فرصت شغلی ایجاد کنند که وعدهای واهی و غیرواقعی است. هر دو گفتهاند بر اقتصاد "درونگرا" با تمرکز بر تولید ملی و کاهش شکاف بین فقیر و غنی تمرکز خواهند کرد. برای مثال آقای رئیسی وعده داده میزان یارانه نقدی به فقیران را سه برابر کند.
اصولگرایان میگویند روحانی بیشازحد برای تحقق سرمایهگذاریهای خارجی تلاش کرد. روحانی میخواهد برای نوسازی صنایع نفت و گاز، حملونقل و بخشهای مخابراتی ایران حدود 140 میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کند. بر اساس آمار اتاق بازرگانی، ایران در سال گذشته تنها 13 میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کرد. بااینکه این مبلغ از 3 میلیارد دلار در سال 2015 افزایش چشمگیری داشت، اما باز هم در حد انتظار نیست.
با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا، خطرات زیادی آینده توافق هستهای را تهدید میکند. باراک اوباما در سال 2015 پس از دههها اختلاف، بهترین فرصت را در اختیار تهران و دنیای غرب قرار داد تا روابط روبهجلو حرکت کند.
واشنگتن نمیتواند بهطور یکجانبه از این توافق خارج شود. اما میتواند به کشورهای غربی فشار آورده تا با ایران وارد تجارت نشوند یا آنها را به ابطال توافق تشویق کند. اما مطمئناً با مخالفت برخی دیگر از کشورهای حاضر در توافق (مانند فرانسه) روبرو خواهد شد.
افزایش و رشد خصومتها در کابینه ترامپ، مسیر روحانی برای افزایش تعامل جهانی، روابط نزدیکتر با غرب و حتی همکاریهای پیچیده با کشورهای مهم خاورمیانه را دشوار خواهد کرد. او امیدوار است که سیاستهای آشتیجویانه سرمایهگذاریهای خارجی، روابط تجاری و روابط دیپلماتیک را بهبود بخشد.
اما محافظهکاران در برابر هرگونه تغییر در اصول سیاست خارجی مقاومت میکنند. در مجموع، انتخابات روز جمعه مسیر ایران را نهتنها برای چهار سال، بلکه برای دهها سال آینده تعیین خواهد کرد. بااینکه محافل بینالمللی پیروزی روحانی را پیشبینی میکنند، اما این پیشبینی بههیچوجه قطعی نیست و روی کار آمدن اصولگرایان سیاست داخلی، اقتصاد و روابط بینالملل ایران را بهکلی دگرگون خواهد کرد.